Bảo vệ mắt trước tia cực tím ngày nắng nóng

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, từ mức 3 trở đi, tia UV đã bắt đầu tác động xấu đến cơ thể. Và khi liên tục vượt ngưỡng, tia UV dễ gây tổn thương mắt và da nếu tiếp xúc trực tiếp, thường xuyên. 

Trong khi đó, nắng nóng vẫn kéo dài trên diện rộng tại nước ta. Và theo dự báo, từ ngày 5-5 đến 9-5-2016, chỉ số UV ở khu vực TP. HCM, Hà Nội, Huế luôn ở mức báo động từ  9-10, riêng Đà Nẵng, chỉ số UV còn cao hơn, đạt mức 10-12. 

Chỉ số UV vượt ngưỡng an toàn, đe dọa thị lực

Chỉ số UV càng cao, tia UV đến được mặt đất càng nhiều thì thời gian làm tổn hại mắt càng ngắn. Theo Hội đồng Thị lực Mỹ (VCA), tia UV thường làm bỏng giác mạc sau 15 phút tiếp xúc liên tục, gây đau rát mắt hoặc các rối loạn như nhìn mờ, mất thị lực tạm thời, nhìn thấy hào quang, cảm giác như có di vật ở trước mắt, chảy nước mắt...

Tia UVA tấn công làm đục thủy tinh thể còn ánh sáng xanh gây tổn thương võng mạc, hoàng điểm.

Khi tích tụ tại mắt, bức xạ tia cực tím (UVA) sẽ phá hủy các protein cấu tạo nên thủy tinh thể, làm chúng mất đi tính đàn hồi, co cụm lại, từ từ làm thủy tinh thể dày lên và trở nên mờ đục khiến thị lực giảm.

Tổ chức Y tế thế giới ước tính, mỗi năm toàn cầu có khoảng 16 triệu người bị mù vì đục thủy tinh thể, 20% trong số này xuất phát từ việc tiếp xúc với tia UV trong ánh nắng mặt trời.

RPE bị tổn hại khiến lớp tế bào thị giác chết đi, ảnh hưởng thị lực nghiêm trọng

Đặc biệt, loại bức xạ có năng lượng cao - HEV hay còn gọi là ánh sáng xanh, chiếm đến 30% trong ánh nắng mặt trời còn tác động vào đáy mắt, làm suy thoái võng mạc, phá hủy lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc RPE , gây thoái hóa hoàng điểm. 

Viện Mắt Mỹ (NEI) cho biết, ánh nắng mặt trời làm mắt lão hóa nhanh, đồng thời khiến bệnh thoái hóa hoàng điểm đến sớm hơn và nặng thêm. 

Bảo vệ mắt đúng cách, hạn chế tác hại của tia UV

Trên thực tế, rất khó loại bỏ bức xạ UV do tia cực tím có mặt khắp nơi và bất cứ thời điểm nào trong ngày, kể cả sáng sớm, chiều tối. 90% tia cực tím vẫn xuyên qua được mây. Thậm chí, chúng có thể xuyên qua quần áo, hay gây hại cho mắt ngay cả khi đứng trong bóng râm vì được phản chiếu lên nhiều bề mặt khác như bề mặt kính, bãi cát, bê tông hay mặt nước biển… 

Do đó, cần thực hiện toàn diện các biện pháp sau để bảo vệ mắt:

Đeo kính râm khi đi ngoài trời: Đeo các loại kính râm có tác dụng chống tia UV cũng giúp hạn chế phần nào tác hại của tia cực tím lên mắt. Độ lọc tia UV tùy thuộc vào màu và chất liệu làm kính (chất liệu polycarbonat có khả năng lọc khoảng 50% lượng tia UV). Kính màu vàng hổ phách và đen nhạt lọc tia UV tốt hơn màu khác; kính màu đồng, nâu đỏ lại có tác dụng lọc ánh xánh xanh. Chú ý, nên chọn mua kính thật, đạt chất lượng, tránh mua các loại kính rẻ tiền, kính nhái để tránh tác dụng ngược, gây hại thêm cho mắt. 

Đội nón rộng vành, hạn chế ra ngoài hoặc nhìn trực tiếp vào ánh nắng mặt trời trong “giờ cao điểm”: nón rộng vành giúp che chắn cả gương mặt khi đi ngoài trời sẽ giúp giảm tác động trực tiếp của tia UV lên mắt. Theo khuyến cáo, 10h-15h là thời gian cường độ tia UV mạnh nhất, mắt rất dễ tổn thương nếu nhìn trực tiếp bằng mắt trần.

Ăn trái cây và uống nhiều nước: Cung cấp đầy đủ vitamin và nước không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn hạn chế tình trạng khô mắt, chống lại các phản ứng khó chịu do ánh nắng mặt trời gây ra.

Bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt giúp chăm sóc, bảo vệ mắt: Bổ sung các tinh chất thiên nhiên vốn được xem là “chất chống nắng” từ bên trong cho mắt như Broccophane, giúp đảm bảo sự toàn vẹn về cấu trúc, chức năng của thủy tinh thể và võng mạc - 2 thành phần quan trọng nhất quyết định thị lực. 

Tinh chất Broccophane có trong WIT giúp gia tăng tổng hợp Thioredoxin, bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc từ bên trong, phòng ngừa các bệnh lý về mắt

Nghiên cứu ở cấp độ sinh học phân tử, gần đây các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra tinh chất Broccophane có khả năng tăng cường Thioredoxin - loại protein phân tử nhỏ có khả năng bảo vệ võng mạc và trung hòa các chất làm biến đổi cấu trúc protein của thủy tinh thể. Từ đó, giúp chăm sóc mắt từ bên trong, giảm thiểu tác hại của bức xạ UV và ánh sáng xanh, cải thiện các triệu chứng khô nhức, mỏi mắt và ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm.

Video cơ chế tác động của tia cực tím và tác dụng bảo vệ mắt của tinh chất Broccophane:

TS. BS. Trần Thị Phương Thu

Nguyên Giám đốc BV Mắt TP. HCM

Giám đốc BV Mắt Kỹ thuật cao Phương Nam