Cách vệ sinh mắt và rửa mắt đúng cách ngay tại nhà

Cách vệ sinh mắt và rửa mắt đúng cách trong từng trường hợp

Bụi bẩn, hóa chất, mảnh vụn vô tình lọt vào mắt hoặc tiếp xúc quá lâu với các thiết bị điện tử sẽ khiến mắt bạn khó chịu, mỏi, đau nhức, đôi khi bạn thức dậy với đôi mắt đầy gỉ ghèn. Trong những trường hợp này cần có cách cần có cách vệ sinh mắt đúng cách để hạn chế thương tổn có thể gây ra cho mắt(1).

Rửa mắt khi bị hóa chất bắn vào mắt

Trong đời sống, sinh hoạt hàng ngày có rất nhiều hóa chất gia dụng tiềm ẩn nguy cơ làm tổn thương đôi mắt như: dầu gội đầu, thuốc tẩy, bột giặt, nước xả vải, chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm tóc; các vật liệu như: vôi, thạch cao và xi măng… các hóa chất này khi bắn vào mắt có thể gây ra tình trạng bỏng hóa chất kết mạc hoặc thậm chí mù lòa nếu không xử lý kịp thời. Tùy theo mức độ đậm đặc của dung dịch hóa chất mà tình trạng tổn thương mắt sẽ ở các cấp độ khác nhau.

Hóa chất gia dụng bắn vào mắt gây tổn thương kết mạc

Khi chẳng may bị bắn hóa chất vào mắt, bạn cần thật bình tĩnh và vệ sinh mắt càng sớm càng tốt theo các bước sau:

• Bước 1: Ngay lập tức rửa mắt bằng nước sạch hoặc dung dịch nước muối sinh lý rửa kính áp tròng với thời gian rửa tùy vào loại hóa chất bắn vào mắt (ít nhất 20 phút với một số loại axit, tối thiểu 60 phút với chất ăn mòn mạnh như chất thông nghẹt cống, thuốc tẩy và dung dịch amoniac), sau đó lấy khăn sạch đã nhúng nước phủ lên mắt. Nếu bạn đang đeo kính áp tròng thì hãy tháo kính ra và tiếp tục rửa mắt với nước mát.
• Bước 2: Đối với những hóa mỹ phẩm như xà phòng, dầu gội thông thường, bạn chỉ cần rửa mắt bằng nước sạch ít nhất khoảng 5 phút. Các trường hợp cảm thấy tình trạng tổn thương nghiêm trọng bạn nên đến sơ sở y tế để khám và được bác sĩ tư vấn chi tiết, khi đi bạn nhớ mang theo lọ đựng hóa chất đã bắn vào mắt.

Lưu ý(*): Rửa tay sạch sẽ để chắc chắn rằng hóa chất không còn dính trên tay. Bạn chỉ nên dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý được bán ở các tiệm thuốc, tránh việc tùy tiện sử dụng thuốc nhỏ mắt khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.

Vệ sinh bụi bẩn và các mảnh vụn

Thật khó chịu khi bị bụi bẩn, cát hoặc các mảnh vụn lọt vào mắt bạn phải không? Học ngay cách vệ sinh mắt với tình huống này (2):

• Tận dụng nước mắt của bạn: Nước mắt sinh lý được xem như là “anh lính gác” bảo vệ đôi mắt bạn, không chỉ giữ ẩm cho đôi mắt, mà còn có khả năng quét sạch bụi bẩn ra ngoài. Lúc này hãy khép mắt lại, đồng thời nháy mắt vài lần, điều này sẽ làm nước mắt chảy ra giúp kéo theo mọi bụi bẩn.
• Lau mắt: Nếu bạn nhìn thấy rõ mảnh bụi trong mắt của mình, hãy dùng khăn ướt sạch lau nhẹ để lấy nó ra. Lưu ý, thao tác nhẹ nhàng và không chọc sâu vào bên trong, ngừng tác động nếu dị vật mắc kẹt trong mắt. Trong trường hợp này, nếu thấy quá khó chịu, bạn cần gặp bác sĩ nhãn khoa để được hỗ trợ ngay.
• Rửa với nước sạch: Đơn giản hơn, bạn có thể sử dụng nước từ vòi sen để rửa mắt. Chớp mắt liên tục với nước sạch cho đến khi bạn cảm thấy dễ chịu và bụi bẩn đã trôi ra ngoài.

Lưu ý(*): Bạn không nên dụi mạnh bên ngoài mắt vì có thể vô tình đẩy bụi bẩn hoặc mảnh vụn lọt sâu hơn vào mắt gây tổn thương nhiều hơn cho mắt.

Dùng khăn sạch lau mắt là cách vệ sinh mắt khi bị bụi bẩn lọt vào

Xử lý mủ và chất nhầy

Mắt bạn khá nhạy cảm khi thời tiết thay đổi, khi bị cảm lạnh, dị ứng hoặc đau mắt đỏ, các chất nhầy (gỉ/ ghèn) hoặc mủ có thể khô và đóng thành một lớp gây ngứa, khó chịu. Ngoài ra, tình trạng tắc tuyến lệ hoặc các vấn đề với tuyến dầu trong mí mắt cũng là điều kiện tạo ra mủ hoặc chất nhầy nơi khóe mắt. Xử lý mủ và chất nhầy bằng các bước đơn giản sau:

• Bước 1: Dùng tay sạch gỡ các lớp ghèn đã khô ra.
• Bước 2: Dùng một chiếc khăn ấm và ẩm áp lên mắt, nhắm trong vài phút.
• Bước 3: Cho khăn vào nước ấm một lần nữa để lấy mủ và chất nhầy dễ dàng hơn
• Bước 4: Dùng tăm bông hoặc một góc của khăn đã thấm nước ấm, nhắm mắt và lau nhẹ nhàng từ trong ra ngoài cho đến khi mắt sạch.

Vệ sinh mắt sạch sẽ và đến gặp bác sĩ nhãn khoa nếu tình trạng chảy mủ ở mắt kéo dài

Lưu ý(*):

• Phải rửa sạch tay trước và sau khi thực hiện vệ sinh mắt.
• Không dùng nước quá nóng để nhúng khăn vì mắt, mí mắt và vùng da xung quanh mắt rất mỏng, nhạy cảm và dễ bị bỏng rát, tổn thương.
• Ngoài ra, bạn nên sử dụng 2 chiếc khăn lau cho hai mắt trong trường hợp nhiễm trùng như đau mắt đỏ để vi trùng không lây truyền từ mắt này sang mắt kia

Chăm sóc mắt đúng cách khi đeo kính áp tròng

Kính áp tròng là lựa chọn của nhiều người nhờ nhiều ưu điểm gọn nhẹ, tiện lợi, thẩm mỹ. Tuy nhiên, sử dụng kính áp tròng thường xuyên, không đúng cách sẽ gây ra những tổn thương cho giác mạc và mắt. Chăm sóc mắt đúng cách khi đeo kính áp tròng bằng các cách sau (3):

• Cần vệ sinh kính áp tròng để tránh gây nhiễm khuẩn: Xoa nhẹ kính áp tròng, rửa sạch, ngâm trong dung dịch chuyên dụng.
• Rửa tay sạch khi đeo kính áp tròng: Khi đeo kính áp tròng bạn phải chắc chắn rằng tay đã được rửa sạch, ngoài ra phải cẩn thận với móng tay vì dễ gây xước hoặc làm rách kính, đặc biệt móng tay tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương màng mắt và dễ khiến vi khuẩn xâm nhập vào.
• Nên đeo kính áp tròng trước khi trang điểm để tránh dính các bụi phấn trong quá trình làm đẹp.
• Không nên đeo kính áp tròng quá 8h/ngày và quá thường xuyên, tháo kính ngay sau khi sử dụng để mắt có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn.
• Nêu sử dụng nước mắt nhân tạo khi đeo kính và sau khi tháo kính, giúp hạn chế tình trạng khô mắt và khó điều tiết.
• Khi ra đường nên đeo kính để che chắn bụi và bảo vệ đôi mắt.
• Bổ sung vitamin A từ nguồn thực phẩm dồi dào giúp mắt sáng và khỏe hơn như: cà rốt, cam, bưởi, quýt, các loại cá: cá hồi, cá ngừ, cá thu… các loại hạt: hướng dương, óc chó, mắc cara… ngoài ra những loại thực phẩm này còn chứa chất chống oxy hóa giúp mắt chống lại các tác hại của không khí ô nhiễm và ánh nắng mặt trời.

Nên đeo tròng mắt trước khi trang điểm

Xem thêm: Kính áp tròng cận thị loại nào tốt? Lưu ý gì khi sử dụng?

Vệ sinh mắt trong các trường hợp khác

Các trường hợp như sau khi đi ra ngoài về, trước khi nhỏ mắt hoặc tẩy trang trước khi đi ngủ bạn cũng cần vệ sinh mắt đúng cách để loại bỏ những tạp chất vô tình lọt vào mắt bằng các bước sau:

• Rửa sạch tay trước khi thực hiện.
• Dùng nước muối sinh lý NaCl 0.9% để nhỏ mắt..
• Dùng tăm bông hoặc khăn sạch thấm nước lau mắt từ trong ra ngoài và từ trên xuống dưới, ngoài ra cần lau  sạch phần chân lông mi.

Lưu ý: Thao tác vệ sinh mắt nhẹ nhàng, không nên tác động lực mạnh, và tuyệt đối không được tự pha nước muối để rửa mắt vì không đúng nồng độ và không đảm bảo vệ sinh để hạn chế thương tổn cho mắt.

4 Thói quen giúp bảo vệ mắt luôn khỏe mạnh

1. Tẩy trang mắt trước khi ngủ

Sử dụng mascara trang điểm mắt đã trở thành thói quen của không ít bạn nữ. Trước khi đi ngủ (tốt nhất là ngay khi về nhà hoặc ở không gian không cần trang điểm), dù bạn có mệt mỏi hoặc rất bận, cũng đừng quên tẩy trang mắt.

Để mascara qua đêm, sẽ khiến lông mi dễ bị rụng, đặc biệt là khi mascara bị vón cục và rơi vào mắt có thể gây xước giác mạc, viêm giác mạc.

Đừng quên tẩy trang mắt trước khi ngủ

2. Luôn đeo kính râm khi ra ngoài

Thường xuyên đeo kính râm khi ra ngoài sẽ giúp mắt tránh được khói bụi và tia cực tím. Đặc biệt, khi lựa chọn kính râm là bạn phải quan tâm đến chỉ số SPF để chống lại hai tia cực tím UVA và UVB – tác nhân gây mờ đục thủy tinh thể.

Loại kính đạt yêu cầu phải có chỉ số SPF trên mức 30. Ngoài ra, bạn nên chọn kính hợp với khuôn mặt, vừa tăng nét duyên cho ngoại hình vừa bảo vệ tốt cho mắt.

3. Không nên dụi mắt

Khi có bụi hay vật lạ rơi vào mắt, thói quen đầu tiên mà nhiều người thường làm là đưa tay lên dụi mắt. Họ cho rằng lấy tay xoa mắt lúc này sẽ giúp mắt khỏi cảm giác khó chịu.

Kì thực, những hoạt động như dụi mắt sẽ gây chèn ép giác mạc, tổn thương giác mạc, thậm chí có thể gây ra loạn thị, tăng nguy cơ bệnh tăng nhãn áp và các bệnh lý khác về mắt.

4. Chớp mắt thường xuyên

Nhiều người cho rằng chớp mắt là việc nhỏ không đáng chú ý. Nhưng đây là phản xạ thần kinh nhằm bảo vệ mắt. Người bình thường một phút chớp mắt 10-13 lần, mỗi lần 0,2 – 0,4 giây.

Chớp mắt có tác dụng giúp cơ mi trên nghỉ ngơi và làm cho nước mắt dàn đều, giúp mắt không bị khô, động tác chớp mắt còn có tác dụng đẩy ghèn và dị vật ra ngoài.

Việc thực hiện vệ sinh mắt và rửa mắt đúng cách không chỉ giúp bạn bảo vệ mắt, giúp mắt hết khó chịu, làm sạch mắt mà nó còn giúp bạn phòng ngừa một số bệnh về mắt như viêm kết mạc, viêm bờ mi hoặc tổn thương đến thị lực. Ngoài ra để đổi mắt luôn khỏe mạnh, bạn cũng cần phải quan tâm đến chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể thao thường xuyên để tăng cường sức khỏe toàn thân.