12 Cách trị khô mắt tại nhà đơn giản hiệu quả

Khô mắt là căn bệnh phổ biến ở giới văn phòng, vì phải tiếp xúc nhiều với màn hình máy tính. Bệnh khô mắt tuy không quá nguy hiểm về sức khỏe và tính mạng nhưng lại ảnh hưởng đến chất lượng sống, gây ra những mệt mỏi do nhức mắt, làm ảnh hưởng năng suất công việc, và nếu tình trạng kéo dài có thể giảm thị lực ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, cách trị khô mắt tại nhà bằng phương pháp dân gian là vấn đề được nhiều người quan tâm.

Chứng khô mắt nguy hiểm thế nào?

Khô mắt là rối loạn của màng phim nước mắt do giảm sự chế tiết nước mắt hoặc do sự bốc hơi quá mức của nước mắt, gây tổn hại bề mặt nhãn cầu và những triệu chứng khó chịu ở mắt kèm theo.

Khi mắt bị khô, người bệnh sẽ có những triệu chứng sau: khó chịu trong mắt, cảm giác khô, cảm giác rát bỏng, cảm giác có sạn trong mắt, ngứa mắt, sợ ánh sáng, chảy nước mắt, đỏ mắt, nhìn mờ đột ngột.

Trong những năm gần đây, việc thường xuyên tiếp xúc với máy vi tính là một trong những nguyên nhân dẫn đến khô mắt. Chứng khô mắt là một trong các biểu hiện của hội chứng thị giác màn hình – căn bệnh phổ biến nhất liên quan đến nghề nghiệp, lối sống thế kỷ 21. Hội chứng này còn gây ra nhiều cảm giác khó chịu khác như: đau đầu, đau cổ, mệt mỏi mắt, đau mắt, khó tập trung.

Xem thêm: Khô mắt: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị

12 Cách trị khô mắt tại nhà cực kì đơn giản

Để tránh tình trạng mắt khô gây phiền nhiễu cho cuộc sống, những “mẹo” chăm sóc đơn giản ngay tại nhà dưới đây sẽ giúp ích cho bạn.

Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh

Ánh sáng xanh được phát ra từ các thiết bị điện tử như: máy tính, điện thoại, Ipad, tivi, đèn Led… có bước sóng ngắn (380-495nm) có khả năng đi sâu làm tổn thương các tế bào biểu mô sắc tố võng mạc gây ra rối loạn điều tiết, suy giảm thị lực và tăng nguy cơ mù lòa. Đặc biệt, khi làm việc với máy tính hoặc sử dụng điện thoại thông minh hoặc thiết bị kỹ thuật số cầm tay khác, chúng ta có xu hướng chớp mắt ít hơn. Điều này dẫn đến nước mắt bốc hơi nhiều hơn và tăng nguy cơ mắc các triệu chứng khô mắt.

Vì vậy, một nguyên tắc nhỏ giúp hạn chế ảnh hưởng các thiết bị điện tử, dành thời gian cho mắt nghỉ ngơi hợp lý, chớp mắt nhiều hơn bằng cách áp dụng "quy tắc 20-20-20", cứ 20 phút làm việc thì cho mắt nhìn xa 20 feet (khoảng 6m) trong 20 giây. Việc tuân thủ quy tắc này có thể giúp giảm khô mắt và mỏi mắt do máy tính.

Xem chi tiết: Ánh sáng xanh là gì? Tác hại của ánh sáng xanh với mắt

Điều chỉnh độ sáng màn hình máy tính

Ngoài hạn chế tối đa thời gian dùng các thiết bị điện tử thì cần cài đặt và điều chỉnh màn hình máy tính hợp lý. Không nên để màn hình quá chói và cũng không quá tối sẽ khiến mắt nhức, kích ứng, căng thẳng.

Ngoài ra, nên để màn hình thấp hơn tầm mắt 10-15cm. Khoảng cách từ mắt đến màn hình khoảng 50-60cm. Điều này giúp bạn không phải mở to mắt và làm chậm quá trình bay hơi nước mắt giữa các lần chớp mắt.

Rửa mí mắt và lông mi đúng cách

Khi rửa mặt, hãy chú ý cẩn thận đến mí mắt và lông mi vì nếu vệ sinh không đúng sẽ làm khô mắt. Nên sử dụng nước ấm và nước tẩy rửa mí mắt không chứa chất bảo quản để nhẹ nhàng làm sạch mí mắt trên và dưới của bạn. 

Cần đặc biệt chú ý khi trang điểm hoặc kem dưỡng da mặt có thể dính vào màng nước mắt và có khả năng gây kích ứng mắt. Nên dùng khăn mềm hoặc miếng bông gòn nhúng nước ấm để nhẹ nhàng làm vệ sinh vùng mắt.

Chườm ấm cho mắt

Để giải quyết tình trạng khô mắt, chúng ta có thể thực hiện bằng cách xoa hai bàn tay lại cho đến khi ấm nóng, sau đó áp tay lên mắt, thực hiện hành động này 5 đến 7 lần, bạn sẽ thấy hiệu quả.

Hoặc nếu có điều kiện thong thả hơn, bạn cũng có thể đặt một chiếc khăn ấm lên mắt, điều này giúp các cơ mắt được co giãn, làm giảm căng thẳng, bớt mỏi mắt. Rửa mắt lại với nước ấm, thực hiện 2-3 lần/ngày là bí quyết trị khô mắt tại nhà hiệu quả.

Tăng cường các thực phẩm giàu Omega-3

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các chất bổ sung có chứa axit béo Omega-3 có thể giúp cải thiện tình trạng khô mắt. Thực phẩm giàu Omega-3 có nhiều trong các loại cá nước lạnh như: cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá mòi, cá trích, các loại hạt, dầu thực vật (dầu hạt lanh, dầu đậu nành…), hoặc với người ăn chay có thể bổ sung Omega-3 qua viên nén, thuốc viên. Tuy nhiên, khi bổ sung bất kỳ chất nào vào cơ thể cần hỏi ý kiến của bác sĩ, để đảm bảo việc dùng thuốc an toàn, không ảnh hưởng đến tình trạng nào mà bạn mắc phải.

Nên tăng cường thực phẩm giàu Omega-3 trong thực đơn ăn uống hàng ngày

Bên cạnh đó, nếu cơ thể thiếu vitamin D cũng gây nên chứng khô mắt. Vitamin B12 và A cũng được coi là rất quan trọng đối với sức khỏe của mắt. Các vitamin khác cũng quan trọng cho sức khỏe đôi mắt như: Vitamin E, C, B6, B9, Riboflavin, Niacin, Lutein và Zeaxanthin, Thiamine. Để điều trị khô mắt, bạn nên có chế độ ăn uống cân bằng và bổ sung thêm các dưỡng chất tốt cho mắt.

Nháy mắt thường xuyên hơn

Mắt khô và mỏi có nguyên nhân đến từ thói quen làm việc quá tập trung và quên nháy mắt. Việc nháy mắt thường xuyên sẽ giúp nước mắt được dàn đều trên bề mặt nhãn cầu, giúp rửa trôi bụi bặm và các dị vật, giữ cho bề mặt kết mạc, cũng như giác mạc luôn sạch sẽ.

Cần cho mắt nghỉ ngơi bằng cách nhắm mắt lại trong vài giây

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, khô mắt ngoài nguyên nhân ít chớp mắt, thì chớp mắt không hiệu quả, do mí mắt trên không bao phủ hết toàn bộ bề mặt giác mạc, có thể cản trở lớp chất lỏng sinh ra để nuôi dưỡng và bôi trơn mắt. Lớp chất lỏng lipid này có thể bay hơi hoàn toàn do việc chớp mắt không hiệu quả.

Vì vậy cách trị khô mắt hiệu quả tại nhà cho những ai làm việc bằng máy tính nhiều là sau 20 phút làm việc hãy dành 20 giây để mắt được nghỉ ngơi, nhắm mắt lại hoặc phóng tầm mắt ra xa, ngăn ngừa tình trạng mỏi mắt.

Hạn chế rượu bia

Việc thường xuyên uống rượu bia quá mức không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung mà còn có tác động rất lớn đến thị lực. Uống rượu bia làm quá trình truyền tải của dây thần kinh của não bộ bị chậm lại, quá trình truyền thông tin từ cơ thể đến não không thông suốt, bằng chứng là người uống rượu bia nhiều, đầu óc không thể tỉnh táo, sẽ có thể bị hoa mắt, tầm nhìn bị sai lệch.

Ngoài các triệu chứng tạm thời thì về lâu dài, rượu bia còn làm khô mắt, thậm chí tác động đến thủy tinh thể và mất thị lực. Vì vậy, hạn chế bia rượu chính là cách để phòng ngừa và cải thiện tình trạng khô mắt.

Tránh xa khói thuốc lá

Theo nghiên cứu, khói thuốc lá có hơn 7.000 loại hóa chất độc hại, có thể “tàn phá” các bộ phận của cơ thể và đặc biệt là đôi mắt. Ngoài tác động đến thủy tinh thể, làm thoái hóa điểm vàng, viêm màng bồ đào, làm nặng bệnh võng mạc tiểu đường... thì khói thuốc lá còn là tác nhân làm mắt bị khô.

Những người hút thuốc lá có khả năng bị khô mắt gấp đôi so với người bình thường. Nguyên nhân là khói thuốc làm phá vỡ lớp nước bảo vệ mắt, thay đổi thành phần của nước mắt, khiến mắt bị kích thích, kích ứng hơn.

Vì vậy, cần tránh xa khói thuốc lá (cả người hút thuốc chủ động và thụ động) được xem là một trong những  cách để trị khô mắt hiệu quả.

Uống nhiều nước

Nước có vai trò rất quan trọng đến sự phát triển và duy trì sự khỏe mạnh cho mọi bộ phận của cơ thể, trong đó có mắt. Uống nước giúp giữ ẩm cho mắt, việc thiếu nước khiến cho các vấn đề về khô mắt trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, để giữ ẩm cho mắt, cần uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày.

Có thể kết hợp nước lọc với các loại nước ép trái cây cũng rất tốt. Để biết cơ thể mình có đủ nước hay không thì chỉ cần quan sát nước tiểu, nếu nước tiểu màu sẫm thì có thể cơ thể không nhận đủ nước

Ngủ đúng giấc

Thời gian nghỉ ngơi của đôi mắt chủ yếu là nhờ vào giấc ngủ. Vì vậy, tránh thức khuya, ngủ đủ giấc 7-8 tiếng mỗi ngày sẽ giúp mắt thư giãn, được nghỉ ngơi hoàn toàn. Cần ngủ đủ giờ và chất lượng giấc ngủ sâu, đủ giấc.

Bên cạnh giấc ngủ sâu vào ban đêm thì giấc ngủ ngắn vào vào bữa trưa cũng rất cần thiết cho đôi mắt. Khi làm việc thấy mắt khô, mỏi, cay mắt và kích ứng thì nên nhắm mắt lại trong vài phút sẽ giảm bớt các triệu chứng khó chịu.  

Ngủ đủ giấc mỗi ngày là cách giúp điều trị khô mắt tự nhiên hiệu quả

Đeo kính râm khi ra ngoài

Khi đi ra ngoài, cần đeo kính râm ôm sát để bảo vệ mắt khỏi khói bụi, chất kích ứng, tia UV… là những yếu tố khiến mắt bay hơi nhanh hơn. Ở nhà thì cần tránh để quạt, máy sấy tóc, máy điều hòa... thổi thẳng vào mắt sẽ khiến tình trạng khô mắt thêm trầm trọng hơn.

Hội chứng khô mắt có thể gây ra một tình trạng khác gọi là chứng sợ ánh sáng. Đó là một sự nhạy cảm bất thường với ánh sáng. Vì vậy, để giảm bớt tình trạng khô mắt, khi đi ra ngoài nên đeo kính để tránh ánh sáng, nắng gió và khói bụi.

Sử dụng máy tạo độ ẩm và máy lọc không khí

Không khí khô bên trong nhà, đặc biệt là ở vùng khí hậu khô, hoặc khí hậu lạnh vào mùa đông, có thể góp phần làm cho mắt bị khô. Trong trường hợp này, sử dụng máy tạo độ ẩm để tăng độ ẩm tương đối trong nhà là điều cần thiết để bảo vệ được độ ẩm của mắt. Ngoài ra, có thể dùng thêm máy lọc không khí lọc bụi và các hạt khác cũng có thể giúp ngăn ngừa khô mắt.

Điều trị khô mắt kéo dài nhiều ngày

Khi tình trạng khô mắt kéo dài nhiều ngày thì cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa hoặc bệnh viện uy tín để thăm khám. Khô mắt được xem là bệnh mãn tính, khó điều trị khỏi hoàn toàn, vì vậy việc điều trị là duy trì và giữ gìn đôi mắt được dễ chịu, duy trì thị lực tốt nhất. Các phương pháp điều trị gồm những biện pháp sau:

Sử dụng thuốc

• Nước mắt nhân tạo: Với những trường hợp khô mắt nhẹ có thể sử dụng nước mắt nhân tạo giúp cải thiện tình trạng khô mắt tốt. Nước mắt là một lớp nước rất mỏng bao phủ bề mặt nhãn cầu có vai trò giữ ẩm, làm sạch bề mặt nhãn cầu, diệt khuẩn, đảm bảo giác mạc trong, duy trì chức năng thị giác. Tuy nhiên, việc dùng thuốc phải theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc nhỏ mắt steroid: Nước mắt nhân tạo giúp giữ ẩm nhưng không thể giải quyết được tình trạng viêm. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh nên dùng thuốc nhỏ mắt steroid để kiểm soát tốt hơn tình trạng viêm tiềm ẩn liên quan đến khô mắt. Thuốc nhỏ mắt steroid thường được sử dụng ngắn hạn để nhanh chóng kiểm soát các triệu chứng. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn nếu sử dụng trong thời gian dài như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể. Vì vậy, việc sử dụng thuốc phải tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ.

Tìm hiểu thêm: Bị khô mắt nên uống thuốc gì điều trị hiệu quả nhất?

Dùng kem chứa Testosterone

Nếu tình trạng khô mắt có thể liên quan đến việc các tuyến dầu trên mí mắt của bạn bị thiếu Testosterone, thì bác sĩ sẽ cung cấp một loại kem có chứa thành phần Testosterone để thoa lên mí mắt. Tinh chất của kem giúp các tuyến dầu hoạt động tốt hơn, mắt sẽ bớt khô và linh hoạt hơn.

Chiếu ánh sáng có quang phổ rộng

Sử dụng ánh sáng có quang phổ rộng (Intense Pulsed Light) là phương pháp điều trị khô mắt được ứng dụng rộng rãi ở nhiều bệnh viện chuyên khoa mắt. Việc chiếu ánh sáng có quang phổ rộng nhằm làm giảm bớt rối loạn chức năng tuyến meibomian có thể tăng cường hoạt động tiết nước mắt của tuyến lệ cho mắt, giảm bớt khô mắt.

Đặt nút Punctal

Trong trường hợp, khô mắt do thoát nước trên mắt quá nhanh, bác sĩ sẽ đặt nút Punctal vào ống dẫn nước mắt để chặn dòng nước mắt tự nhiên để điều trị khô mắt. Nút Punctal giúp cho nước mắt, giọt nước mắt nhân tạo và thuốc mỡ giữ ở trên mắt của bạn lâu hơn. Nhờ được bịt chặt, nước mắt không còn có thể chảy ra khỏi mắt qua các ống dẫn. Điều này dẫn đến việc màng nước mắt vẫn còn nguyên vẹn lâu hơn trên bề mặt mắt, làm giảm các triệu chứng khô mắt. Sau đó, thiết bị có thể tự hòa tan sau một thời gian sử dụng. Tuy tiện lợi là vậy nhưng không phải trường hợp nào dùng cũng đạt hiệu quả như mong muốn hoặc việc đặt nút cắm không đúng cách có thể gây chảy nước mắt.

Tiểu phẫu

Nếu khi đã đặt nút Punctal rồi nhưng vẫn không thể cải thiện tình trạng khô mắt của bệnh nhân, bác sĩ có thể chỉ định tiểu phẫu để gắn nút Punctal vĩnh viễn vào ống dẫn nước mắt. Việc tương thích với nút Punctal sẽ giúp bạn ít phải dùng đến giọt nước mắt nhân tạo hơn và duy trì được lượng nước mắt cần thiết cho các hoạt động của đôi mắt.

Bí quyết giảm khô mắt hiệu quả từ tinh chất thiên nhiên

Theo các nhà khoa học chuyên sâu về mắt, nguyên nhân chính yếu gây ra các bệnh lý về mắt, khiến thị lực suy giảm chính là do Thioredoxin (là một loại phân tử protein, có vai trò quan trọng đối với thị giác) bị suy giảm. Việc thiếu hụt phân tử quan trọng này sẽ khiến cấu trúc, chức năng của thủy tinh thể bị thay đổi. Vì vậy, để giải quyết tình trạng khô mắt và nhiều bệnh lý nguy hiểm về mắt, cần tìm được lời giải cho “bài toán” cung cấp dưỡng chất chuyên biệt, thúc đẩy quá trình sản sinh Thioredoxin trong cơ thể.

Trải qua nhiều năm nghiên cứu bằng phương pháp sinh học phân tử, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra được tinh chất thiên nhiên quý giá Broccophane, là tinh chất có tác dụng kích thích và gia tăng tổng hợp Thioredoxin, là phân tử có khả năng bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, cũng như thủy tinh thể trước các yếu tố gây hại được xem là giải pháp chăm sóc mắt tối ưu nhất hiện nay.

Bằng công nghệ tiên tiến và máy móc hiện đại, các nhà khoa học Mỹ đã chiết xuất thành công sản phẩm chăm sóc mắt chuyên biệt Wit. Việc uống Wit đều đặn mỗi ngày sẽ mang lại kết quả diệu kỳ cho người khô mắt và nhiều công dụng tuyệt vời sau đây:

• Tăng cường thị lực, giảm mỏi mắt và nhòe mắt.
• Hỗ trợ điều tiết nước mắt, cải thiện các chứng khô và mờ mắt đột ngột.
• Hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện hội chứng rối loạn thị giác.
• Hỗ trợ phòng ngừa đục thủy tinh thể.
• Hỗ trợ cải thiện thoái hóa hoàng điểm, tổn thương võng mạc và giảm nguy cơ mù lòa.

Theo GS.TS Đỗ Như Hơn, các cách điều trị mắt khô bên ngoài cũng như các thực phẩm dinh dưỡng cho mắt là chưa đủ. Nguyên lý chăm sóc mắt từ bên trong được xác định là phương pháp khoa học giúp cung cấp các dưỡng chất chuyên biệt cho mắt để bảo vệ tế bào thị giác, tế bào biểu mô sắc tố võng mạc.

Bên cạnh áp dụng các biện pháp điều trị khô mắt tại nhà, kết hợp với thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học thì cần thăm khám mắt định kỳ 6 tháng/lần để được thăm khám và điều trị sớm nếu có.

Bên cạnh áp dụng những cách trị khô mắt tại nhà, kết hợp với thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học thì cần thăm khám mắt định kỳ 6 tháng/lần để được thăm khám và điều trị sớm nếu có.