Khô mắt chảy nước mắt: Nguyên nhân do đâu? Khắc phục thế nào?

Màng nước mắt có tác dụng bôi trơn mắt, giảm ma sát khi chớp mắt và tạo bề mặt nhẵn để mí mắt lướt qua. Sự mất cân bằng ở bất kỳ lớp nào trong số này đều có thể dẫn đến khô mắt chảy nước mắt. Bạn đã từng trải qua cảm giác đôi mắt liên tục chảy nước nhưng lại được chẩn đoán là hội chứng khô mắt? Hãy “bỏ túi” các mẹo xử lý khô mắt chảy nước mắt tại nhà mà không cần dùng thuốc trong bài viết sau đây.

Khô mắt chảy nước mắt là hiện tượng gì?

Khô mắt chảy nước mắt là hiện tượng xảy ra bởi sự kích thích bất thường của tuyến lệ, cố gắng bù đắp cho tình trạng thiếu màng nước mắt. Khi mắt bị khô, tuyến lệ có thể bị kích thích quá mức để tạo ra nhiều lớp nước hơn trong màng nước mắt.

Những giọt nước mắt này thường được gọi là nước mắt phản xạ. Do thành phần chủ yếu là nước nên dễ dàng tràn ra khỏi mắt và tạo ra cảm giác chảy nước mắt liên tục. (1)

Nguyên nhân vì sao người bị khô mắt vẫn chảy nhiều nước mắt?

Mặc dù nghe có vẻ hơi ngược nhưng khô mắt chảy nước mắt là triệu chứng điển hình của bệnh khô mắt. Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây khô mắt, bao gồm lối sống, yếu tố môi trường và khuynh hướng di truyền.

• Các yếu tố môi trường như gió, khói bụi hoặc chất gây dị ứng có thể gây kích ứng bề mặt mắt, dẫn đến phản xạ tiết nước mắt quá mức.
• Hai thói quen phổ biến khiến mắt dễ bị khô là hút thuốc và dành quá nhiều thời gian trước màn hình điện tử. Hút thuốc có thể gây kích ứng mắt. Để mắt tiếp xúc thời gian dài với màn hình điện tử có thể khiến mắt căng thẳng và không chớp mắt đủ, dẫn đến khô mắt.
• Tình trạng tắc nghẽn ống lệ do nhiễm trùng, viêm…
• Các bệnh lý toàn thân như viêm khớp dạng thấp, hội chứng Sjögren hoặc bệnh về mắt tuyến giáp có thể biểu hiện bằng chảy nước mắt.
• Chế độ ăn uống thiếu chất và thiếu nước cũng có thể gây ra triệu chứng khô mắt. (2)
• Môi trường khô ráo, nhiều gió, có bụi hoặc cát hạt nhỏ… có thể góp phần gây ra các triệu chứng khô mắt chảy nước mắt.
• Lão hóa cũng có thể góp phần gây khô mắt, vì cơ thể người lớn tuổi bắt đầu tiết ra ít nước mắt hơn. Bệnh này thường phổ biến ở những người trên 50 tuổi.

Khô mắt chảy nước mắt ảnh hưởng gì đến cuộc sống?

Khô mắt chảy nước mắt là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Trước đây, khô mắt là biểu hiện thường gặp ở người cao tuổi, tuy nhiên xu hướng trẻ hóa của bệnh đã khiến những người trẻ thường xuyên làm việc và tiếp xúc với tác nhân gây khô mắt cũng dễ dàng gặp phải tình trạng khô mắt chảy nước mắt.

Chứng khô mắt có thể “mở đường” cho những vấn đề nghiêm trọng hơn nếu không được kiểm soát trong thời gian dài:

• Những ảnh hưởng ngắn hạn dễ nhận biết là kích ứng mắt liên tục, mờ mắt, thường xuyên mệt mỏi và khó đeo kính áp tròng.
• Khô mắt ban đầu có thể gây khó chịu và chảy nước mắt, thậm chí là suy giảm thị lực vĩnh viễn nếu không được chăm sóc và quản lý tốt.
• Khô mắt cũng có thể làm hạn chế các hoạt động đơn giản hàng ngày như đọc sách, làm việc, lái xe…
• Khô mắt chảy nước mắt có thể cản trở năng suất công việc. (3)

Vì vậy việc chẩn đoán và điều trị bệnh khô mắt chảy nước mắt là điều cần thiết.

Mắt khô, căng rát khiến người bệnh khó chịu khi lái xe và thực hiện các hoạt động khác

Dấu hiệu dễ nhận biết khi bị khô mắt chảy nước mắt

Bên cạnh triệu chứng đỏ mắt, đau, tiết dịch thì tình trạng khô mắt chảy nước mắt có thể nhận biết bằng các dấu hiệu sau đây:

• Tầm nhìn mờ: Thay đổi thị lực thường xuyên là dấu hiệu của nhiều vấn đề về mắt, bao gồm cả bệnh khô mắt mạn tính. Khi mắc hội chứng khô mắt, người bệnh có thể nhận thấy tầm nhìn của mình mờ hơn bình thường.
• Khô mắt chảy nước mắt: Mặc dù được gọi là khô mắt nhưng một dấu hiệu phổ biến của tình trạng này là chảy nước mắt. Điều này có thể xảy ra nếu mắt đang cố gắng bù đắp lượng nước thiếu hụt. Việc sản xuất quá nhiều nước mắt cũng có thể dẫn đến mờ mắt.
• Mỏi mắt: Khô mắt có thể gây tổn hại cho bạn, đặc biệt là về mắt. Bạn có thể cảm thấy khó tập trung và mở mắt.
• Tiết dịch nhầy: Người bệnh có thể thấy chất nhầy chảy ra quanh mắt nhiều hơn bình thường khi bị khô mắt.
• Nhìn yếu vào ban đêm: Mất hoặc giảm thị lực do khô mắt có thể đặc biệt đáng chú ý trong điều kiện ánh sáng yếu, nhất khi lái xe vào ban đêm.
• Nhạy cảm hơn: Chói mắt cũng có thể là một hiện tượng phổ biến do khô mắt, khi mắt ngày càng trở nên nhạy cảm hơn.
• Ngứa mắt: Cơn ngứa do khô mắt có thể xảy ra và bạn có thể muốn dụi mắt để giảm đau tạm thời. Dụi mắt về lâu dài có thể gây ra nhiều tổn thương hơn.

Chăm sóc mắt như thế nào hiệu quả?

Một số biện pháp có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng khô mắt chảy nước mắt tại nhà:

1. Sử dụng thuốc nhỏ mắt

Hiện nay, có 3 loại thuốc nhỏ mắt giúp hỗ trợ cải thiện tạm thời các triệu chứng khô mắt là nước mắt nhân tạo, thuốc nhỏ mắt theo toa và thuốc mỡ mắt.

Nước mắt nhân tạo: là loại thuốc phổ biến nhất để hỗ trợ điều trị khô mắt. Nước mắt nhân tạo giúp bôi trơn mắt và giảm kích ứng, khô và viêm. Mặc dù nước mắt nhân tạo có thể làm giảm một số triệu chứng thông thường, nhưng không giải quyết được nguyên nhân cơ bản gây khô mắt.

Thuốc nhỏ mắt theo toa: có chứa thuốc ức chế miễn dịch hoặc corticosteroid có thể giúp giảm viêm ở giác mạc. Không giống như nước mắt nhân tạo, loại thuốc này cần có đơn thuốc.

Thuốc mỡ mắt: giúp làm dịu mắt qua đêm và thường chứa Vitamin A.

Nhỏ mắt nhân tạo hoặc thuốc nhỏ mắt kê đơn có thể làm dịu triệu chứng khó chịu của mắt khô

2. Cung cấp đủ nước cho cơ thể

Mọi bộ phận trên cơ thể đều cần nước để khỏe mạnh, bao gồm cả đôi mắt. Vì vậy, uống đủ nước giúp giữ ẩm cho đôi mắt và ngăn ngừa các rối loạn ở tuyến lệ và màng nước mắt.

Mỗi ngày, một người trưởng thành nên uống 2-2,5 lít nước hoặc bổ sung thực phẩm giàu nước  như dưa chuột, dưa hấu, dứa…

3. Bổ sung thực phẩm hỗ trợ bên trong

Theo nhiều nghiên cứu, Broccophane thiên nhiên có hiệu quả hỗ trợ gia tăng Thioredoxin – là một loại protein đặc biệt tốt cho mắt. Thioredoxin có tác dụng giữ cho tế bào mắt khỏe mạnh và hoạt động bình thường.

Các nhà khoa học Mỹ đã phát triển sản phẩm Wit chứa dưỡng chất quý Broccophane thiên nhiên – được chiết xuất từ một loại bông cải xanh rất giàu Sulforaphane. Chất này có khả năng gia tăng Thioredoxin một cách tự nhiên, giúp bảo vệ tế bào võng mạc và thủy tinh thể, cải thiện các triệu chứng khó chịu ở mắt, hạn chế bệnh mắt và hỗ trợ ngăn ngừa mù lòa.

WIT – Sản phẩm tăng cường dưỡng chất cho đôi mắt sáng khỏe từ bên trong

Bên cạnh đó, Wit còn cung cấp nhiều dưỡng chất có lợi cho mắt như Lutein, Zeaxanthin, Novo Omega, Beta Carotene, Vitamin C, Vitamin E, và kẽm. Những thành phần này giúp tăng cường sức đề kháng cho mắt, phòng ngừa và cải thiện tình trạng khô mắt chảy nước mắt, bảo vệ mắt toàn diện.

4. Xây dựng chế độ ăn uống tốt cho mắt

Ăn uống lành mạnh giúp mắt nhận được vitamin và khoáng chất cần thiết. Để bảo vệ thị lực, cải thiện tình trạng khô mắt chảy nước mắt, bạn nên bổ sung các chất dinh dưỡng quan trọng vào chế độ ăn uống của mình.

Axit béo omega-3: Omega-3 là chất chống viêm và góp phần củng cố tuyến dầu Meibomian (xếp dọc theo lề của mì mắt). Cá, dầu thực vật, đậu nành, các loại hạt… là nguồn cung cấp omega-3 tốt.

Bổ sung vitamin D: Thiếu vitamin D không chỉ ảnh hưởng đến xương mà cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mắt. Các nghiên cứu mới đang chỉ ra rằng bổ sung vitamin D có thể tăng cường hiệu quả của nước mắt nhân tạo trên mắt.

Vitamin A: Thiếu vitamin A có thể làm tăng tình trạng khô mắt. Thêm thực phẩm giàu vitamin A vào chế độ ăn uống như cà rốt, các loại trái cây và rau quả có màu cam và vàng… giúp hỗ trợ cải thiện khô mắt.

Kẽm: Kẽm đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho mắt khỏe mạnh. Kẽm chịu trách nhiệm đưa vitamin A từ gan đến võng mạc và sản xuất melanin – một sắc tố tạo nên màu mắt và bảo vệ mắt. Sữa, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, đậu và thịt là nguồn cung cấp kẽm tuyệt vời.

Tìm hiểu thêm: Khô mắt bao lâu khỏi? Chăm sóc mắt như thế nào hiệu quả?

5. Thực hiện chớp mắt thường xuyên

Chớp mắt thường xuyên hơn, tránh nhìn chằm chằm vào máy tính và điện thoại trong thời gian dài. Hãy đưa các bài tập chớp mắt vào thói quen của bạn khi làm việc trên máy tính hoặc bất cứ khi nào bị khô hoặc mỏi mắt.

Kết hợp quy tắc 20-20-20 bằng cách nghỉ 20 giây sau mỗi 20 phút để tập trung vào một vật cách xa 20 feet (6m). Thực hành đơn giản này giúp cải thiện sự phân bổ nước mắt và giảm mỏi mắt, mang lại lợi ích cho sức khỏe tổng thể của mắt.

6. Dành thời gian cho mắt nghỉ ngơi

Trên thực tế, nhiều tình trạng mỏi mắt, khô mắt có thể trở nên trầm trọng hơn do không nghỉ ngơi đầy đủ. Các triệu chứng khô mắt chảy nước mắt thậm chí có thể nặng hơn vào ban đêm do mắt phải mở cả ngày và nhận được ít chất dinh dưỡng hơn vào ban đêm. Do đó, có được một giấc ngủ ngon và chất lượng sẽ rất tốt cho sức khỏe của mắt.

Đi ngủ đúng giờ giúp đôi mắt được nghỉ ngơi, giảm cảm giác khô căng hữu hiệu

7. Thăm khám mắt định kỳ

Bệnh khô mắt ngày càng phổ biến và thường bị phớt lờ. Nếu không điều trị thích hợp, bệnh khô mắt có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Cần điều trị sớm để tránh tình trạng tổn thương giác mạc và các tuyến xung quanh. Vì vậy, khi xuất hiện dấu hiệu của khô mắt chảy nước mắt, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám, chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và từ đó có kế hoạch điều trị cho từng trường hợp.

Làm thế nào để khắc phục khô mắt chảy nước mắt?

Một số biện pháp có thể hỗ trợ khắc phục khô mắt chảy nước mắt tại nhà, bạn có thể thử qua:

• Chườm ấm lên mắt có thể kích thích sản xuất nước mắt và giảm khô.
• Tránh điều hòa hoặc quạt gió thổi thẳng vào mắt.
• Tăng độ ẩm không khí bằng máy tạo độ ẩm, giúp mắt đỡ khô hơn.
• Cân nhắc đeo kính râm hoặc kính bảo hộ nếu mắt phải làm việc ngoài môi trường khắc nghiệt.
• Ngừng hút thuốc và tránh những nơi có khói thuốc.
• Tẩy trang thật kỹ các lớp trang điểm mắt như bút kẻ mắt, mascara và phấn mắt.
• Đừng đeo kính áp tròng quá lâu và luôn lấy kính áp tròng ra khỏi mắt khi ngủ. Nên đeo kính áp tròng dùng một lần/ ngày để ngăn ngừa sự tích tụ của vi khuẩn và giữ cho đôi mắt của bạn luôn sáng khỏe.

Với những biện pháp khắc phục hiệu được giới thiệu trong bài viết trên, người bị khô mắt chảy nước mắt có thể sớm tạm biệt tình trạng khô mắt ngay tại nhà mà không cần dùng thuốc. Đừng để tình trạng khô mắt cản trở hoạt động hàng ngày của bạn. Kết hợp những biện pháp khắc phục này vào thói quen sinh hoạt để tìm thấy sự thoải mái và thư giãn cho đôi mắt.