Khô mắt do thiếu vitamin A nguy hiểm không? Bổ sung ra sao?

Vitamin A là một trong những dưỡng chất quan trọng giúp mắt sáng khỏe và ngăn ngừa khô mắt. Vậy khô mắt do thiếu vitamin A có biểu hiện gì và có nguy hiểm không? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về tình trạng này và cách bổ sung vitamin A hiệu quả để bảo vệ mắt.

Khô mắt là tình trạng gì?

Khô mắt (Dry eye) là tình trạng thiếu độ ẩm ở bề mặt nhãn cầu, diễn ra do lượng nước mắt sản xuất không đủ hoặc tuyến meibomian không tiết đủ dầu cho lớp mỡ ở màng bên ngoài, làm nước mắt bay hơi nhanh hơn.

Tình trạng khô mắt có thể đi kèm với một số triệu chứng như: cộm mắt, có cảm giác như có cát trong mắt khiến bạn muốn đưa tay lên dụi; đỏ nóng, nhức mỏi ở mắt; mắt nhạy cảm với ánh sáng; nhìn nhòe mờ, nhìn đôi; xuất hiện chất nhầy ở quanh mí mắt có thể kéo thành dây, mí mắt dính vào nhau vào buổi sáng khi thức dậy.

Khô mắt có thể diễn ra do nhiều nguyên nhân như: quá trình lão hóa làm suy yếu tuyến nước mắt; thường xuyên sử dụng các thiết bị điện tử; làm việc, học tập quá mức khiến mắt phải điều tiết liên tục; tác dụng phụ của một số loại thuốc; mắc các bệnh lý về mắt; sau khi phẫu thuật tật khúc xạ; thường xuyên sử dụng kính áp tròng hoặc do các tác nhân ô nhiễm từ môi trường. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bị khô tuyến dẫn nước mắt và khô mắt do thiếu vitamin A, tăng nguy cơ tổn thương giác mạc.

Thiếu hụt vitamin A có thể là nguyên nhân gây khô mắt

Vitamin A có vai trò gì đối với đôi mắt?

Vitamin A được biết đến như một loại vitamin có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của mắt. Đây là thành phần tham gia cấu tạo và giúp cho lớp màng nước mắt dính vào bề mặt của giác mạc. (1)

Nước mắt được cấu tạo gồm 3 lớp là lớp mỡ bên ngoài (ngăn nước mắt bốc hơi), lớp nước ở giữa (làm sạch dị vật, cung cấp oxy cho biểu mô giác mạc) và lớp nhầy ở bên trong (dàn đều nước mắt trên giác mạc). Vitamin A sẽ hỗ trợ quá trình tổng hợp và ổn định các chất nhầy, giúp cho mắt được giữ ẩm và bôi trơn.

Vitamin A là thành phần chính của protein rhodopsin, dưỡng chất được tìm thấy trong võng mạc giúp mắt có thể nhìn thấy trong điều kiện ánh sáng yếu. Theo Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ, thiếu vitamin A là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng quáng gà.

Beta carotene, tiền chất của vitamin A, cũng là một chất chống oxy hóa tự nhiên, hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng thoái hóa điểm vàng ảnh hưởng đến thị lực ở người cao tuổi. Vitamin A còn tham gia vào việc bảo vệ giác mạc (lớp ngoài cùng của mắt) và kết mạc (lớp màng bao phủ ở mắt và bên trong mí mắt).

Dấu hiệu thường gặp khi bị khô mắt do thiếu vitamin A

Người bị thiếu vitamin A có thể gặp một số triệu chứng khô mắt như:

• Tình trạng khô mắt đi kèm với các dấu hiệu rát, nhức mỏi, đỏ mắt,…
• Mắt bị quáng gà làm giảm khả năng nhìn trong tình trạng thiếu ánh sáng, thường gây khó khăn cho người bệnh khi quan sát vào lúc trời tờ mờ sáng hoặc nhá nhem tối.
• Mắt bị khô giác mạc làm xuất hiện vệt Bitot với có hình tam giác, màu trắng xám, giống với đám xà phòng nhỏ nổi lên thành một vệt ở bề mặt của kết mạc.
• Mắt nhạy cảm với ánh sáng mạnh, có thể giảm thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. (2)

Tầm nhìn khi mắt bị quáng gà do thiếu vitamin A

Khô mắt do thiếu vitamin A sẽ dễ mắc các bệnh nguy hiểm nào?

Tình trạng khô giác mạc do thiếu vitamin A nếu không được cải thiện kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe của mắt như:

• Viêm kết mạc: Mắt bị khô kéo dài có thể tạo điều kiện cho sự xâm nhập của virus, vi khuẩn (tụ cầu vàng, não mô cầu, phế cầu,…) gây tổn thương ở kết mạc.
• Viêm giác mạc: Khô mắt có thể gây ra biến chứng viêm giác mạc (phần mô hình vòm bao phủ phần đồng tử và mống mắt).
• Viêm mủ nội nhãn: Đây là tình trạng mắt bị tấn công bởi các vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng,… làm phá hủy các bộ phận của mắt như võng mạc, dịch kính, hắc mạc.
• Loét giác mạc: Một trong những biến chứng của khô mắt do thiếu vitamin A là tăng nguy cơ trầy xước ở bề mặt giác mạc do các yếu tố như bụi, sạn, vi khuẩn,… Tình trạng này có thể gây loét giác mạc và dẫn đến sẹo nhãn cầu, suy giảm thị lực.

Cách bổ sung vitamin A đúng cách theo từng đối tượng

Để ngăn ngừa hiệu quả khô mắt do thiếu vitamin A, bạn có thể bổ sung dưỡng chất này thông qua các loại thực phẩm như gan, thịt gia cầm, sữa và chế phẩm từ sữa, trứng, rau màu xanh sẫm, củ quả màu vàng và cam (cà rốt, khoai lang, bưởi, dưa vàng, đu đủ, quả đào, dưa hấu,…). Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng một số loại viên uống chuyên bổ sung vitamin A.

Bạn có thể bổ sung vitamin A thông qua các loại thực phẩm quen thuộc

Dưới đây là hàm lượng vitamin A cần được bổ sung đối với từng nhóm giới tính và độ tuổi theo khuyến cáo của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH).

1. Đối với nam giới

• 1 tháng tuổi – 6 tháng tuổi: 400mcg/ngày.
• 7 tháng tuổi – 12 tháng tuổi: 500mcg/ngày.
• 1 tuổi – 13 tuổi: 300mcg – 600mcg/ngày.
• 14 tuổi trở lên: khoảng 900mcg/ngày.

2. Đối với nữ giới

• 1 tháng tuổi – 6 tháng tuổi: 400mcg/ngày.
• 7 tháng tuổi – 12 tháng tuổi: 500mcg/ngày.
• 1 tuổi – 13 tuổi: 300mcg – 600 mcg/ngày.
• Từ 14 tuổi trở lên: khoảng 700 mcg/ngày.

3. Phụ nữ đang mang thai và cho con bú

Phụ nữ mang thai từ 18 tuổi trở lên cần bổ sung hàm lượng vitamin A ở mức 770mcg/ngày. Trong khi đó, phụ nữ đang cho con bú cần bổ sung 1.300mcg vitamin A mỗi ngày.

Hàm lượng trên chỉ mang giá trị tham khảo và trong nhiều trường hợp, người bệnh cần bổ sung vitamin A theo liều lượng được chỉ định bởi bác sĩ điều trị.

Vitamin A được sử dụng trong trường hợp nào?

Bên cạnh việc phòng ngừa khô mắt do thiếu vitamin A, bạn cần bổ sung loại vitamin này để hỗ trợ cải thiện những trường hợp dưới đây:

• Bổ sung cho trẻ để giảm nguy cơ biến chứng hoặc tử vong do bệnh sởi.
• Cải thiện bạch sản niêm mạc vùng miệng.
• Phòng ngừa thiếu vitamin A dẫn đến suy dinh dưỡng, đái tháo đường, u xơ nang,…
• Giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung khi bổ sung đủ hai dạng của vitamin A là retinol và carotene.
• Hỗ trợ giảm 40% tỷ lệ tử vong ở thai phụ và cải thiện tiêu chảy sau khi sinh con.
• Phòng ngừa quáng gà trong thai sản, giảm 37% tỉ lệ mắc bệnh.
• Hỗ trợ cải thiện các bệnh về mắt làm tổn thương võng mạc.

Bổ sung thực phẩm cải thiện khô mắt

Dưới tác động của ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử (các tia sáng có bước sóng ngắn và mang năng lượng cao, có thể xuyên vào đáy mắt) và các yếu tố gây hại khác từ môi trường, tế bào sắc tố võng mạc và thủy tinh thể có thể bị tổn thương và gây ra các triệu chứng khô, mờ, mỏi mắt, chảy nước mắt,…

Do đó, bên cạnh vitamin A, bạn có thể hỗ trợ cải thiện hiệu quả tình trạng khô mắt thông qua các dưỡng chất từ thiên nhiên như Broccophane. Đây là chiết xuất từ một loại bông cải xanh Broccoli giàu sulforaphane, có tác dụng tăng cường tổng hợp Thioredoxin để bảo vệ tế bào sắc tố võng mạc và thủy tinh thể và hỗ trợ ngăn ngừa thoái hóa các tế bào thị giác.

Viên uống bổ mắt Wit đến từ Mỹ chứa Broccophane, vitamin A cùng các dưỡng chất có lợi cho mắt như Lutein, Zeaxanthin, Omega 3, vitamin C, E, khoáng chất Zn, Cu, Mg,… sẽ hỗ trợ ngăn ngừa hiệu quả tình trạng khô mắt, hỗ trợ cải thiện thị lực và ngăn ngừa nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa hoàng điểm.

Hỗ trợ ngăn ngừa các yếu tố gây khô mắt cùng viên uống Wit đến từ Mỹ

Khô mắt do thiếu vitamin A có thể tăng nguy cơ viêm nhiễm ở kết mạc, giác mạc và tạo điều kiện cho các tác nhân làm tổn thương mắt. Bạn cần đảm bảo bổ sung đủ hàm lượng vitamin A theo khuyến cáo thông qua chế độ dinh dưỡng và các loại viên uống bổ sung. Bên cạnh đó, hãy bổ sung các dưỡng chất từ thiên nhiên giúp cải thiện khô mắt và thăm khám nếu phát hiện tình trạng này kéo dài.