Cận thị giả: Nguyên nhân, cách nhận biết và điều trị

Cận thị giả là gì?

Cận thị giả (cận thị tạm thời) cũng được xem là một dạng bệnh lý. Tuy nhiên, cận thị giả chỉ là sự thay đổi tạm thời, không mang tính liên tục, các triệu chứng giống cận thị chỉ là những rối loạn thoáng qua.

Làm việc nhiều với máy tính, tập trung ôn thi căng thẳng kéo dài là nguyên nhân dẫn tình trạng cận thị giả

Hiện tượng này xảy ra khi mắt gia tăng điều tiết, khiến cơ thể mi – phụ trách chỉnh khả năng điều tiết mắt bị co cứng thoáng qua và làm tăng công suất khúc xạ cả mắt.

Khi đó ảnh của vật được nhìn sẽ hội trước võng mạc (tương tự trong cận thị) thay vì đúng trên võng mạc khiến hình ảnh bị mờ, nhòe, tầm nhìn xa bị suy giảm tạm thời và dễ bị mọi người đánh đồng là bệnh cận thị.

Phân loại cận thị giả

Cận thị giả được chia làm hai loại:

• Cận thị giả thực thể: Là do hệ thần kinh phó giao cảm bị kích thích quá mức và làm suy giảm thị lực ở mắt.
• Cận thị giả cơ năng: Đây là tình trạng do mệt mỏi thị giác hoặc những khó chịu nhất thời của mắt.

Hai dạng cận thị giả này thường gặp ở học sinh, sinh viên trong mùa thi cử hoặc những người làm những công việc luôn giữ mắt ở cự ly gần khiến mắt phải điều tiết liên tục như nhân viên văn phòng, những người nghiên cứu sách báo trong thời gian dài…

Triệu chứng cận thị giả: rất dễ chẩn đoán nhầm

Triệu chứng cận thị giả ban đầu được ghi nhận rất giống với tật cận thị như xảy ra tình trạng nhức mỏi, chảy nước mắt sống, khả năng nhìn xa kém, nhìn mọi thứ mờ dần và phải nheo mắt mới nhìn thấy. Đặc biệt, thử kính cận của người khác thấy sáng hơn.

Vì thế, nhiều người lo lắng mình bị cận thị nhưng lại không đến gặp bác sĩ nhãn khoa thăm khám mà tự ý mua kính về đeo hoặc kiểm tra mắt tại một số hàng kính, thiếu chuyên môn dẫn đến chẩn đoán sai tình trạng của mắt.

Thời gian đầu, người mắc cận thị giả khi đeo kính sẽ nhìn rõ hơn nhưng sau 1-2 tuần sẽ thấy mỏi mắt, đau đầu và thị lực suy giảm. Nếu để tình trạng này kéo dài khiến bệnh tiến triển và có thể dẫn đến cận thị thật vì mắt phải điều tiết liên tục do đeo kính số độ không phù hợp với mắt.

Mắt nhìn mờ nhưng khi đeo kính cận lại nhìn rõ là một trong những triệu chứng thường thấy của tình trạng cận thị giả

Để phân biệt là cận thị giả hay cận thị thật, khi đo kính cho người cận thị bác sĩ sẽ nhỏ thuốc liệt điều tiết như Atropin hay Cyclopegic để làm liệt cơ thể mi, hạn chế năng lực điều tiết và giúp mắt trở về trạng thái bình thường mới có thể đánh giá tình trạng khúc xạ ở mắt.

Nhưng trên thực tế, hầu hết các cơ sở khám mắt tư nhân hay các cửa hàng bán kính đã bỏ qua công đoạn này. Do đó, kết quả chẩn đoán thường không chính xác.

Cận thị giả có nguy hiểm không? Bao lâu thì khỏi?

Cận thị giả bản chất không nguy hiểm và chỉ cần để mắt nghỉ ngơi, thư giãn, hạn chế tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử mắt sẽ tự hồi phục sau thời gian ngắn mà không cần chữa trị.

Nếu không bị cận thị mà vẫn đeo kính, sẽ vô tình làm suy giảm thị lực thật, gây nhức mắt, mỏi mắt lâu ngày có thể dẫn đến mất thị giác và gây bong võng mạc, nguy hiểm hơn sẽ bị mù lòa.

Đối với trẻ nhỏ, trường hợp bị cận thị giả nhưng đeo kính dễ dẫn đến nhược thị. Do đó, để tránh trường hợp “không nguy hiểm thành nguy hiểm” khi có các triệu chứng như mỏi mắt, nhức mắt, chảy nước mắt, suy yếu thị lực, khả năng nhìn xa kém… phải đến các cơ sở chuyên nhãn khoa chất lượng để khám và chẩn đoán chính xác, tránh trường hợp tự ý đeo kính khi chưa được sự chỉ định của bác sĩ nhãn khoa và gây ra những hậu hại đáng tiếc về sau.

Cách điều trị cận thị giả

Cách chữa cận thị giả khá đơn giản nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Để khắc phục cận thị giả, bạn cần lưu ý:

• Với trường hợp cận thị giả nhẹ, người bệnh không cần đeo kính, chỉ cần sử dụng thuốc nhỏ mắt (do bác sĩ chỉ định) kết hợp với chế độ nghỉ ngơi, ăn uống hợp lý sau một thời gian mắt sẽ tự điều tiết về trạng thái bình thường.
• Với trường hợp cận thị giả ở thể nặng (sau thời gian tiết chế lại thói quen sinh hoạt và dành nhiều thời gian cho mắt thư giãn nhưng tình trạng vẫn không được cải thiện), bác sĩ sẽ chỉnh định dùng kính chuyên dụng giúp hỗ trợ quá trình điều tiết ở mắt nhẹ nhàng hơn và ngừng đeo kính khi mắt đã phục hồi dưới sự hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa.

Biện pháp phòng ngừa cận thị giả

Để phòng ngừa cận thị, đồng thời giúp mắt thư giãn, nghỉ ngơi thì cứ 1 giờ làm việc nên cho mắt nghỉ ngơi 5-10 phút cùng với các động tác massage mắt nhẹ nhàng.

Nếu thường xuyên làm việc với máy tính, bạn có thể áp dụng quy tắc 20:20:20, nghĩa là cứ 20 phút làm việc bạn cho mắt nghỉ ngơi 20 giây bằng cách nhìn xa 20 feet (khoảng 6m) và nhìn ra những khoảng màu xanh giúp mắt dễ chịu và thư giãn.

Điều chỉnh vị trí màn hình máy tính phù hợp, cách mắt 50 đến 60cm và tâm màn hình thấp hơn mắt từ 10-20cm.

Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A, B, D… các loại kẽm, khoáng chất trong bữa ăn hàng ngày để tăng cường sức khỏe của mắt như: thịt bò, cà rốt, súp lơ, bơ, hạt hạnh nhân, hạt óc chó, các loại hải sản và trái cây…

Chủ động chăm sóc mắt bằng các dưỡng chất chuyên biệt – giải pháp khoa học được các chuyên gia khuyến nghị

Theo các chuyên gia, có 2 nguyên nhân khiến thị lực mắt suy yếu và mắc các bệnh lý nguy hiểm, nguyên nhân thứ nhất theo thời gian đôi mắt sẽ bị lão hóa là điều hiển nhiên, nguyên nhân thứ hai là thiếu sự chăm sóc, chúng ta đã tận dụng đôi mắt quá mức, làm thiếu hụt Thioredoxin. Đối với các bộ phận quan trọng của mắt như giác mạc, thủy tinh thể và võng mạc, các trục trặc xuất hiện khá sớm như mờ, mỏi, nhức mắt có liên quan đến vai trò của Thioredoxin. Thioredoxin là một phân tử có trọng lượng nhỏ nhưng giữ vai trò rất quan trọng như giữ gìn và bảo thủy tinh thể và võng mạc mắt, đặc biệt Thioredoxin làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào thị giác, trung hòa các chất gây hại cho tế bào thần kinh thị giác. Do đó, thiếu hụt Thioredoxin có thể dẫn tới tật khúc xạ ở trẻ em tăng lên, những người bị đục thủy tinh thể khiến mắt lão hóa sớm hơn, một số bệnh lý ở hoàng điểm có thể xuất hiện.

Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ mới đây đã mở ra một bước tiến mới khi tìm ra tinh chất Broccophane thiên nhiên (chiết xuất từ một loại bông cải xanh rất giàu sulforaphane) giúp tăng Thioredoxin một cách tự nhiên, giúp bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc bằng 3 cơ chế hoạt hóa, chuyển mã thông tin giữa các tế bào, làm chậm quá trình thoái hóa và bảo vệ tế bào. Đồng thời, giúp cân bằng thành phần, tỉ lệ các loại protein và trung hòa các chất làm biến đổi cấu trúc protein của thủy tinh thể.

Qua đó, giúp cải thiện tình trạng khô mắt, đau nhức mắt, chảy nước mắt sống, nhìn mờ, suy giảm thị lực do tật cận thị giả gây ra. Đặc biệt, tinh chất Broccophane thiên nhiên (có trong Wit) giúp tăng cường “sức đề kháng” cho mắt, phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm như đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm, các tật khúc xạ (cận thị, loạn thị, viễn thị), ngăn ngừa mù lòa.