Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ tuổi: Nguyên nhân và điều trị

Thoái hóa điểm vàng là nguyên nhân gây mất thị lực hàng đầu hiện nay. Trước đây, bệnh thoái hóa điểm vàng thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng thời gian gần đây, nhiều người trẻ tuổi cũng mắc bệnh này. Vậy thoái hóa điểm vàng ở người trẻ tuổi nguyên nhân do đâu và cách điều trị như thế nào?

Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ là gì?

Thoái hóa điểm vàng hay còn gọi là thoái hóa hoàng điểm là hiện tượng thoái hóa của các tế bào điểm vàng ở mắt, làm mất đi khả năng nhìn chi tiết ở vùng trung tâm thị giác. Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ xảy ra khi điểm vàng và võng mạc của mắt bị thay đổi cấu trúc, khiến thị lực của mắt bị ảnh hưởng nghiêm trọng. (1)

Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ thường âm thầm tiến triển ngay từ khi sinh ra và đa phần khởi phát ở thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên. Bệnh có nguy cơ di truyền từ bố mẹ sang con cái. Ngoài ra, lối sống thiếu khoa học cũng ảnh xấu đến mắt và gây thoái hóa điểm vàng ở người trẻ.

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa điểm vàng ở người trẻ

Ở người già và người lớn tuổi, thoái hóa điểm vàng là do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Còn ở người trẻ, thoái hóa hóa điểm vàng xảy ra chủ yếu do sự loạn dưỡng điểm vàng.

Ngoài ra, một số yếu tố dưới đây còn có thể làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm ở người trẻ:

• Người có da sáng màu dễ mắc thoái hóa điểm vàng hơn người có da tối màu.
• Gia đình có người mắc bệnh này bạn sẽ có nguy cơ cao mắc phải. Cụ thể, nếu có ba hoặc mẹ mắc thoái hóa điểm vàng, đứa trẻ sinh ra có 25% nguy cơ mắc bệnh này.
• Nghiện thuốc lá làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng.
• Người béo phì có nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng dạng ướt. (2)

Đặc biệt, sử dụng thiết bị điện tử mỗi ngày trong thời gian dài và không chú ý bảo vệ, chăm sóc mắt là yếu tố chính làm tăng nguy cơ thoái hóa hoàng điểm ở người trẻ. Ánh sáng xanh phát ra từ thiết bị điện tử như: điện thoại, máy tính, tivi.. có thể thúc đẩy quá trình suy giảm chức năng hàng rào mạch máu và làm tổn thương tế bào cảm quang. Từ đó, làm phù võng mạc, tăng tính thẩm thấu của mạch máu và các thành phần có hại khác như độc tố lympho được đưa vào võng mạc.

Ngoài ra, ánh sáng xanh còn khởi phát quá trình oxy hóa võng mạc, hình thành các gốc tự do, phá hủy protein, làm tổn thương tế bào sắc tố võng mạc và phá hủy sự mất cân bằng của tế bào, từ đó làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng ở người trẻ.

Dùng thiết bị điện tử nhiều là yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hóa hoàng điểm ở người trẻ tuổi

Dấu hiệu thoái hóa hoàng điểm ở người trẻ tuổi

Một số dấu hiệu của thoái hóa điểm vàng ở người trẻ dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như:

• Mắt mỏi và mờ khi đọc sách, báo; xem tivi, điện thoại, máy tính trong thời gian dài.
• Khó khăn trong việc nhận diện khuôn mặt của người khác.
• Nhìn màu sắc thường nhạt hơn bình thường.
• Người bệnh cần nhìn gần hơn bình thường mới có thể thấy rõ.
• Người bệnh cũng cần ánh sáng cao hơn để nhìn rõ vật.
• Nhìn rõ mọi vật xung quanh khá khó khăn. (3)

Phân loại bệnh thoái hóa điểm vàng

Thoái hóa điểm vàng gây mất thị lực trung tâm và cuối cùng là mù lòa vĩnh viễn. Có 2 loại thoái hóa điểm vàng là thoái hóa điểm vàng thể thô và thoái hóa điểm vàng thể ướt:

1. Thoái hóa điểm vàng thể khô

Thoái hóa điểm vàng thể khô là dạng phổ biến nhất, chiếm trên 80% các trường hợp thoái hóa điểm vàng. Bệnh tiến triển khá chậm, khi các tế bào nuôi dưỡng võng mạc chết đi, tế bào võng mạc cũng chết theo, từ đó, các mảng võng mạc biến mất. Bệnh sẽ tiến triển âm thầm 5-10 năm trước khi có dấu hiệu suy giảm thị lực.

2. Thoái hóa điểm vàng thể ướt

Tuy thoái hóa điểm vàng thể ướt chỉ chiếm 10-15% số trường hợp mắc bệnh. Tuy nhiên, 80-90% trường hợp mất thị lực do thoái hóa hoàng điểm là do thể ướt. Loại này phát triển khi mạch máu mới phát triển mạnh dưới võng mạc, các mạch máu này có thể bị chảy máu, rỉ dịch gây sẹo võng mạc và nhanh chóng làm mất thị lực trung tâm.

Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ có nguy hiểm không?

So với người già thì người trẻ ít gặp phải bệnh thoái thoái điểm vàng hơn. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm và tỷ lệ mù lòa do thoái hóa điểm vàng ở người trẻ cao hơn hẳn. Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ gây suy giảm thị lực, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý, sinh hoạt và chất lượng công việc, cuộc sống của người bệnh. Nếu như tỷ lệ mù lòa do thoái hóa điểm vàng ở người trên 60 tuổi khoảng 10%, thì tỷ lệ này ở người trẻ mắc thoái hóa điểm vàng lên đến 50%.

Phương pháp điều trị thoái hóa điểm vàng ở người trẻ

Tính tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có thuốc hay phương pháp nào có thể điều trị dứt điểm thoái hóa điểm vàng. Mục tiêu của việc điều trị là kiềm hãm sự phát triển của bệnh và giảm tối đa nguy cơ mù lòa. Tùy thuộc vào từng loại bệnh và mức độ bệnh lý khác nhau mà bác sĩ sẽ có phương pháp cải thiện phù hợp. Cụ thể:

1. Thoái hóa điểm vàng thể khô

Bác sĩ nhãn khoa có thể chỉ định bổ sung kẽm, beta carotene, vitamin C, E với liều cao nhằm kiểm soát bệnh và hạn chế các biến chứng.

Bên cạnh đó, người bệnh thoái hóa điểm vàng cần tăng cường bổ sung các dưỡng chất như: vitamin A (gan động vật, cá, sữa, cà rốt, bí ngô…), vitamin C và E (cà chua, bắp cải, bông cải xanh, cam, quýt, bưởi…), vitamin B2 (sữa, trứng, gan động vật, men bia, rau củ…), kẽm (hàu, tôm, cua, thịt bò, ngũ cốc, sữa chua…), omega-3 (sữa, các loại cá béo).

2. Thoái hóa điểm vàng thể ướt

Bác sĩ nhãn khoa có thể chỉ định một số biện pháp cải thiện bệnh như:

Dùng thuốc: Một số loại thuốc có khả năng kháng yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu như Bevacizumab (Avastin), Ranibizumab (Lucentis), Aflibercept (Eyle),… giúp ức chế sự hình thành của các yếu tố tăng trưởng nội mô, ngăn cản sự phát triển của các mạch máu mới và ngăn chặn sự rò rỉ của máu, dịch trong máu.

Liệu pháp quang động học (Photodynamic therapy): Bác sĩ sẽ dùng laser lạnh và thuốc cảm quang gọi là verteporfin giúp khép các tân mạch bất thường.

Quang đông (Photocoagulation): Dùng chùm laser năng lượng cao để phá hủy các tân mạch bất thường.

Một số loại thuốc có thể được bác sĩ chỉ định để kìm hãm sự phát triển của bệnh thoái hóa hoàng điểm ở người trẻ

Phương pháp phòng ngừa chứng thoái hóa điểm vàng ở người trẻ tuổi

Như vậy có thể thấy, tỷ lệ mù lòa ở người trẻ mắc thoái hóa điểm vàng là rất cao, do đó, bạn cần phòng loại bệnh nguy hiểm này bằng một số biện pháp đơn giản:

1. Chăm sóc mắt đúng cách

• Cho mắt nghỉ ngơi, vệ sinh mắc thường xuyên.
• Nên khám mắt định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra các bệnh về mắt.
• Đọc sách, làm việc ở nơi có đủ ánh sáng với tư thế ngồi đúng.
• Đeo kính chống nắng khi ra ngoài trời.

2. Hạn chế nguy cơ từ ánh sáng xanh

Sử dụng các thiết bị điện tử: máy tính, tivi, điện thoại… là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến thoái hóa điểm vàng, do đó bạn cần giảm thời gian sử dụng điện thoại, tivi, máy tính; điều chỉnh độ sáng, độ tương phản của màn hình phù hợp; điều chỉnh máy tính cách 50-60cm và tâm màn hình thấp hơn mắt 10-20cm; nếu sử dụng các thiết bị điện tử thường xuyên cần áp dụng quy tắc “20:20:20” nghĩa là cứ 20 phút làm việc, đưa mắt nhìn ra xa khoảng cách 20 feet (khoảng 6m) trong khoảng 20 giây.

3. Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho mắt góp phần tăng cường sức đề kháng cho mắt. Một số nhóm dưỡng chất tốt cho mắt cần được bổ sung như: vitamin A,  C, E, B2, kẽm, omega-3… có nhiều trong một số thực phẩm như: các loại rau xanh, trái cây, các loại cá béo (cá hồi, cá trích, cá ngừ), các loại hạt (hạnh nhân, óc chó, macca), trứng, sữa…

4. Bổ sung dưỡng chất chuyên biệt giúp chăm sóc, bảo vệ mắt

Để bảo vệ đôi mắt từ bên trong, bạn cần cung cấp các dưỡng chất chuyên biệt cho mắt nhằm bảo vệ tế bào thị giác, tế bào biểu mô sắc tố võng mạc nhờ đó, giúp hỗ trợ phòng ngừa thoái hóa điểm vàng và các bệnh lý nguy hiểm ở mắt khác.

Sau nhiều năm nghiên cứu các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra tinh chất Broccophane thiên nhiên giàu sulforaphane có khả năng sản sinh Thioredoxin một cách tự nhiên. Thioredoxin là một loại protein tự nhiên đặc biệt tốt cho mắt, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc trước sự tấn công của các yếu tố gây hại từ bên ngoài cũng như bên trong cơ thể.

Tinh chất Broccophane có trong sản phẩm Wit, giúp cơ thể sản sinh ra Thioredoxin tối ưu, bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và võng mạc giúp hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng thoái hóa điểm vàng hiệu quả.

Ngoài ra, viên bổ mắt Wit còn chứa các vitamin A, C, E, acid béo Omega-3, kẽm, lutein, zeaxanthin,… giúp hỗ trợ tăng cường thị lực, giảm mờ và khỏe mắt; hỗ trợ điều tiết mắt, cải thiện các chứng khô mắt, đau nhức mắt, chảy nước mắt sống. Đồng thời, giúp hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện hội chứng thị giác màn hình do sử dụng máy tính, điện thoại, màn hình tivi, các tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị); hỗ trợ ngăn ngừa đục thủy tinh thể (bệnh cườm khô) và hỗ trợ cải thiện tổn thương võng mạc do bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, hút thuốc lá và giảm nguy cơ mù lòa.

Bổ sung 1 viên Wit mỗi ngày để chăm sóc, bảo vệ mắt từ bên trong

Thoái hóa điểm vàng ở người trẻ là nguyên nhân chính gây mù lòa vĩnh viễn. Do đó, bạn cần chủ động chăm sóc, bảo vệ mắt từ sớm để phòng ngừa bệnh bằng cách xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, chăm sóc mắt đúng cách và đừng quên bổ sung 1 viên Wit một ngày.