Chảy nước mắt khi ngủ: Nguyên nhân và cách điều trị như thế nào?

Chảy nước mắt khi ngủ là tình trạng nước mắt tự chảy ra không kiềm chế được, cứ nằm xuống đi ngủ hay ngáp là nước mắt giàn giụa như khóc. Rất khó để mở mắt khi ngủ dậy do ghèn kèm tình trạng mắt sưng đỏ và đôi khi nhìn mờ. Vậy chảy nước mắt khi ngủ là do nguyên nhân nào và cách khắc phục ra sao?
Chảy nước mắt khi ngủ là gì?
Chảy nước mắt khi ngủ là hiện tượng nước mắt tiết ra quá mức và liên tục khi nằm xuống hoặc ngay cả khi đang ngủ. Bình thường, nước mắt được tiết ra liên tục từ tuyến lệ nằm phía trên của mắt, sau đó thoát vào hai điểm lệ rất nhỏ nằm ở góc trong mi trên và dưới, sau đó, tiếp tục chạy qua hai lệ quản nằm trong mí mắt để vào đến túi lệ ở mặt bên sống mũi, cuối cùng được dẫn xuống mũi thông qua ống lệ mũi và chảy ra ngoài.
Tuy nhiên, khi nước mắt không thoát được sẽ trào ra ngoài từ góc trong của mắt và gây ra các triệu chứng chảy nước mắt, mà dân gian ta thường gọi là chảy nước mắt sống.(1)
Chảy nước mắt sống khi ngủ, khó chịu, đau nhức mắt là những triệu chứng gây khó chịu cho người mắc
Tại sao khi ngủ bị chảy nước mắt sống?
Theo các chuyên gia Nhãn khoa, có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng chảy nước mắt khi ngủ cụ thể:
1. Tắc tuyến lệ
Chảy nước mắt sống khi ngủ chủ yếu do tắc tuyến lệ. Tắc tuyến lệ xảy ra khi hệ thống dẫn lưu nước mắt bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. Khi bị tắc tuyến lệ, nước mắt không thể dẫn lưu bình thường dẫn đến chảy nước mắt sống, mắt dễ bị kích ứng hoặc nhiễm trùng mắt mạn tính.(2)
2. Tuyến lệ bị kích thích
Tuyến lệ bị kích thích do khi bạn nhắm mắt ngủ, nhánh thần kinh số 7 chi phối cơ vòng cung mi giúp nhắm mắt, đồng thời cũng tác động lên các dây thần kinh giao cảm và tuyến lệ chính gây chảy nước mắt sống.
3. Nhiễm trùng mắt
Một trong những phản ứng của cơ thể khi mắt bị nhiễm trùng là chảy nước mắt sống, kể cả trong lúc ngủ. Đây là phản ứng của cơ thể với mục đích giữ mắt ẩm và rửa sạch các vi khuẩn, dịch nhầy.
Viêm kết mạc và viêm bờ mi là hai loại nhiễm trùng thường gặp. Nguyên nhân chủ yếu do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc nhiễm nấm và có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên mắt. Triệu chứng bệnh gồm đau mắt, nhìn mờ, đỏ mắt, chảy nước mắt sống, kể cả lúc ngủ, cảm giác có sạn trong mắt, có nhiều gỉ mắt.
Nhiễm trùng mắt cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng chảy nước mắt sống khi ngủ
4. Dị ứng ở mũi, họng, các xoang
Các tác nhân gây dị ứng ở mũi, họng, các xoang như cây cỏ, phấn hoa, lông động vật, mạt bụi nhà và nấm mốc. Khi cơ thể phản ứng với các tác nhân gây dị ứng có thể khiến mắt đỏ, bị kích thích, dẫn đến chảy nước mắt sống, nóng rát và ngứa mắt.
5. Hội chứng thị giác màn hình
Hội chứng thị giác màn hình bao gồm các hội chứng liên quan đến thị giác và các triệu chứng, bệnh lý của mắt khi tiếp xúc thường xuyên với các thiết bị điện tử.
Nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng thị giác màn hình là do tác động bởi ánh sáng xanh nguy hại – đây là loại ánh sáng có bước sóng ngắn, có thể nhìn thấy đượcphát ra từ các thiết bị màn hình như máy tính, máy tính bảng, điện thoại, tivi,… hoặc ánh sáng nguy hiểm từ đèn LED, đèn huỳnh quang.
Theo GS.TS Đỗ Như Hơn – Nguyên Giám Đốc Bệnh viện Mắt Trung Ương, ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử có khả năng tác động sâu vào đáy mắt gây tổn thương võng mạc, đặc biệt là tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE).
Sự suy giảm hoạt động của RPE là nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý nguy hiểm ở võng mạc trong đó có hội chứng thị giác màn hình với các triệu chứng như: nhìn mờ, khô mắt, nhức mắt, nhức đầu, nhìn đôi, chảy nước mắt sống khi ngủ…
Hiện tượng chảy nước mắt sống khi ngủ có nguy hiểm không?
Chảy nước mắt sống khi ngủ tuy không quá nguy hiểm nhưng nếu triệu chứng không cải thiện sẽ có thể ảnh hưởng đến thị lực của mắt. Do đó, nếu tình trạng chảy nước mắt sống kéo dài kèm các triệu chứng như nhức mắt, mỏi mắt, khô mắt, sưng và đỏ mắt, xuất hiện nhiều ghèn và khó mở mắt khi ngủ dậy, bạn cần chủ động đến các cơ sở chuyên khoa uy tín để thăm khám, xác định chính xác nguyên nhân và có hướng điều trị thích hợp.
Cách cải thiện tình trạng chảy nước mắt sống khi ngủ
Tùy vào từng nguyên nhân gây chảy nước mắt sống khi ngủ cụ thể mà có phương pháp điều trị khác nhau, một số biện pháp giúp hỗ trợ cải thiện như:
1. Dây ấn vùng góc mắt
Đây là phương pháp điều trị dành cho các trường hợp chảy nước mắt sống do tắc tuyến lệ bẩm sinh. Cách thực hiện đơn giản, dùng ngón tay út massage nhẹ nhàng vùng góc trong mắt, nơi có túi lệ để giúp mở màng mắt, từ đó khơi thông ống dẫn lưu nước.
2. Phẫu thuật
Với những trường hợp bị tắc tuyến lệ, nếu chỉ dùng phương pháp bơm thông tuyến lệ sẽ không đạt được kết quả bác sĩ phải phẫu thuật để tạo đường dẫn nước mắt mới, từ mắt xuống mũi cho bệnh nhân giúp điều trị hiệu quả tình trạng chảy nước mắt khi ngủ và tình trạng viêm nhiễm, mủ nhầy ở túi lệ.
Một số đối tượng không thể phẫu thuật được đường thông nước mắt, bác sĩ phải chỉ định mổ cắt túi lệ để loại bỏ các ổ viêm tại mắt và đặc biệt tránh được các biến chứng gây áp xe túi lệ. Điều này khiến người bệnh bị chảy nước mắt sống suốt đời.
3. Cung cấp dưỡng chất tốt cho mắt
Khi bị chảy nước mắt sống khi ngủ, mắt thường dễ bị khô. Do đó, người bệnh nên tăng cường bổ sung Omega-3 trong các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá trích… hoặc các loại hạt như hạt óc chó, hạt lanh, hạnh nhân…
Omega-3 giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng khô mắt, chảy nước mắt sống khi ngủ
4. Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ
Bạn nên tắt các thiết bị điện tử khoảng 2 tiếng trước khi đi ngủ. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng máy tính, tivi, điện thoại bạn nên áp dụng quy tắc 20:20:20, nghĩa là cứ 20 phút mắt tập trung vào màn hình nên đưa mắt thư giãn ở khoảng cách xa 20 feet (khoảng 6m) trong thời gian 20 giây. Ngoài ra, nên điều chỉnh vị trí màn hình máy tính phù hợp, cách mắt 50 đến 60 cm và tâm màn hình thấp hơn mắt từ 10-20 cm.
Bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt
Theo các chuyên gia, xu hướng chăm sóc bảo vệ mắt thế kỷ 21 là bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt, giúp nuôi dưỡng và bảo vệ mắt từ bên trong. Gần đây, các nhà Nhãn khoa trên thế giới đã phát hiện ra Thioredoxin – loại protein phân tử nhỏ, có khả năng giữ cân bằng thành phần và tỉ lệ protein của thủy tinh thể, đồng thời bảo vệ tế bào sắc tố biểu mô trước sự tác động liên tục của các yếu tố gây hại, giúp làm chậm quá trình lão hóa mắt và giảm bớt sự tiến triển của các bệnh lý mắt nguy hiểm.
Bằng nghiên cứu sinh học phân tử, các chuyên khoa trên thế giới đã cho ra đời sản phẩm Wit, với thành phần từ tinh chất Broccophane thiên nhiên (được chiết xuất từ một bông cải xanh rất giàu Sulforaphane) giúp hỗ trợ cơ thể sản sinh Thioredoxin một cách tự nhiên, bảo vệ tế bào võng mạc, ngăn ngừa tác hại của ánh sáng xanh nguy hiểm và cải thiện các triệu chứng khó chịu của hội chứng thị giác màn hình, hỗ trợ điều tiết mắt, cải thiện các chứng khô nhức mắt, đau mỏi mắt và chứng chảy nước mắt sống do tác động của ánh sáng xanh.
Sản phẩm Wit với thành phần từ tinh chất Broccophane giúp hỗ trợ cơ thể gia tăng Thioredoxin từ thiên nhiên giúp bảo vệ và chăm sóc mắt toàn diện từ trên trong
Nếu tình trạng chảy nước mắt khi ngủ không thể kiểm soát bạn cần đến các cơ sở chuyên khoa để thăm khám và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, cần chủ động bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt từ thiên nhiên giúp nuôi dưỡng cho mắt khỏe mạnh từ bên trong, ngăn chặn tác động của ánh sáng xanh nguy hại và phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm về mắt.