Khô mắt mỏi mắt: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Khô mắt mỏi mắt là tình trạng phổ biến ở mọi lứa tuổi, có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau như tuyến lệ hoạt động kém, sử dụng các thiết bị điện tử quá lâu, ảnh hưởng của bệnh lý,… Xác định chính xác nguyên nhân gây mỏi và khô mắt sẽ giúp bạn tìm ra phương pháp khắc phục hiệu quả và an toàn.

Khô mắt mỏi mắt là hiện tượng gì?

Khô mắt là hiện tượng mất cân bằng giữa khả năng tiết và thoát nước mắt trong quá trình sản xuất nước mắt. Khi nước mắt tiết ra không đủ lượng hoặc bốc hơi quá nhanh, bề mặt nhãn cầu có thể bị tổn thương, làm mắt bị khô và mỏi.

Mỏi mắt là tình trạng xảy ra khi mắt hoạt động quá sức mà không được nghỉ ngơi, khiến bạn cảm thấy khó chịu và muốn nhắm mắt hoặc dụi mắt. Tình trạng khô và mỏi mắt có thể diễn ra cùng nhau, đồng thời người bệnh có thể cảm thấy bị khó chịu, mắt bị nhìn mờ khi nhìn một vật trong thời gian dài. (1)

Mắt bị khô mỏi có nguy hiểm không?

Thông thường, tình trạng mắt bị khô mỏi không gây nguy hiểm nghiêm trọng những có thể gây nên triệu chứng mắt mệt mỏi, khô rát, giảm hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, tình trạng này nếu kéo dài và không được cải thiện có thể là dấu hiệu của một vấn đề hay bệnh lý nghiêm trọng về mắt như teo và xơ hóa tuyến lệ, bệnh kết mạc mạn tính, sạn vôi, viêm mống mắt thể mi, bệnh tăng nhãn áp,…

Nguyên nhân dẫn đến mắt bị khô và mỏi

Chứng khô mắt mỏi mắt có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau đây:

1. Nguyên nhân gây mỏi mắt

• Do thói quen

Thói quen ngồi sai tư thế, tập trung nhìn vào sách vở hoặc các thiết bị điện tử mà quên chớp mắt, thường xuyên dụi mắt,… có thể khiến nước mắt không được tiết ra để làm ẩm mắt, dẫn đến hiện tượng mỏi mắt. (2)

• Không cho mắt nghỉ ngơi

Mắt là bộ phận quan trọng và tham gia vào hầu hết các hoạt động học tập, làm việc, sinh hoạt, giải trí,… của chúng ta. Nếu chỉ hoạt động mà không được nghỉ ngơi hợp lý, “cửa sổ tâm hồn” có thể bị khô căng, nhức mỏi do phải điều tiết liên tục.

Đặc biệt tia sáng xanh từ màn hình thiết bị điện tử có bước sóng ngắn và năng lượng cao, có khả năng xuyên vào đáy mắt là yếu tố khiến võng mạc và thủy tinh thể của mắt bị tổn thương, tình trạng này còn được gọi là hội chứng thị giác màn hình.

Sử dụng thiết bị điện từ quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ bị mỏi mắt

• Không đeo kính

Đối với người bị tật khúc xạ, việc không đeo kính khi bị cận sẽ khiến mắt phải điều tiết liên tục để có thể nhìn được rõ, làm mắt dễ bị mệt mỏi, thậm chí tăng độ khúc xạ nhanh hơn và làm giảm thị lực. (3)

2. Nguyên nhân gây khô mắt

Theo các chuyên gia, trước đây người ta thường nghĩ khô mắt chỉ xuất hiện ở người già nhưng gần đây tình trạng này có thể xảy ra ở mọi đối tượng. Xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp người bệnh tìm ra giải pháp điều trị tối ưu, hạn chế các biến chứng gặp phải.

• Do chất lượng nước mắt giảm

Màng phim bao gồm lớp mỡ giúp duy trì độ ẩm, lớp nước làm sạch, sát trùng và lớp nhầy giúp phân bố nước mắt. Cơ quan này có chức năng bảo vệ mắt nên khi màng phim bị rối loạn thì có khả năng làm giảm chất lượng nước mắt, khiến nước mắt bốc hơi nhanh, giảm khả năng giữ ẩm và khiến mắt bị khô mỏi.

• Do môi trường

Việc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, có độ ẩm thấp hay sử dụng điều hòa sẽ làm nước mắt bốc hơi nhanh hơn. Lúc này, chức năng bôi trơn cho mắt không được đảm bảo, gây ra cảm giác khô mắt, khó chịu, thậm chí ảnh hưởng đến tầm nhìn của người bệnh.

• Do tuổi tác

Khi tuổi tác càng cao, quá trình lão hóa sẽ khiến các tuyến lệ của mắt hoạt động kém hơn, không sản xuất đủ lượng nước mắt cần thiết để duy trì độ ẩm cho mắt.

Phần lớn những người ở độ tuổi trung niên sẽ gặp các biểu hiện khô mắt

• Do bệnh lý

Phần lớn người có bệnh về mắt hoặc mắc phải các bệnh lý như cao huyết áp, rối loạn tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, bệnh tiểu đường,… cũng xuất hiện triệu chứng khô mắt.

• Khô mắt do phẫu thuật

Khô mắt là một biến chứng thường gặp sau phẫu thuật tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị. Nguyên nhân là do giác mạc thường bị mỏng hơn sau quá trình phẫu và tuyến lệ có thể bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ bị khô mắt.

Ngoài ra, sử dụng kính áp tròng thường xuyên và không đúng cách cũng có thể làm xước giác mạc, làm rối loạn quá trình điều tiết nước mắt, từ đó dẫn đến hiện tượng khô mắt mỏi mắt.

Phẫu thuật tật khúc xạ là một trong những nguyên nhân gây khô mắt

• Chế độ dinh dưỡng

Vitamin A cùng nhiều dưỡng chất thiết yếu khác trong các loại thực phẩm sử dụng hàng ngày là những thành phần tham trực tiếp vào quá trình sản xuất các niêm dịch để làm ướt và điều tiết nước mắt. Chế độ ăn uống kém khoa học, đặc biệt là thiếu hụt vitamin A có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của đôi mắt.

Dấu hiệu bị khô mắt, mắt mỏi mắt

Mắt bị khô mỏi có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ với nhiều triệu chứng khác nhau:

1. Biểu hiện của khô mắt

Khô mắt rất dễ nhận biết với những dấu hiệu cụ thể như sau:

• Mắt có cảm giác khó chịu, khô rát, đi kèm với cảm giác mỏi điều tiết
• Nước mắt tiết ra liên tục và kéo dài
• Mắt cay rát ngay sau khi ngủ dậy
• Xuất hiện gỉ mắt trắng ở 2 bên hốc mắt
• Giảm thị lực ngay khi chớp mắt

2. Biểu hiện của mỏi mắt

Những triệu chứng của tình trạng mổ mắt bao gồm:

• Mắt cảm thấy nhức, nóng, lộm cộm như có vật lạ trong mắt
• Thị lực không ổn định, lúc mờ lúc rõ
• Mắt nhạy cảm với ánh sáng
• Đau cổ, đau vai hoặc lưng
• Mắt bị căng, khó tập trung khi đọc sách báo hay tiếp xúc với các thiết bị điện tử.

Cách điều trị mắt bị khô mỏi hiệu quả

Để điều trị mắt mắt bị khô mỏi hiệu quả, bạn có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây:

1. Đeo kính bảo vệ mắt

Đeo kính râm khi ra ngoài sẽ giúp hạn chế các tia UV gây tổn hại cho mắt, đồng thời bảo vệ mắt khỏi khói bụi ô nhiễm, tránh các tác động làm gây bốc hơi nước mắt.

Xem thêm: 12 Cách trị khô mắt tại nhà đơn giản hiệu quả

2. Bổ sung thực phẩm hỗ trợ từ bên trong

Hiện nay, việc tăng cường dưỡng chất chuyên biệt từ thiên nhiên đang là xu hướng được các chuyên gia khuyên dùng. Trải qua quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ còn phát hiện ra tinh chất Broccophane thiên nhiên (hiện có trong sản phẩm Wit), chiết xuất từ một loại bông cải xanh Broccoli giàu sulforaphane.

Broccophane khi đi vào cơ thể có thể giúp gia tăng tổng hợp Thioredoxin, hỗ trợ bảo vệ tế bào sắc tố võng mạc và thủy tinh thể, làm chậm quá trình thoái hóa các tế bào thị giác, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại.

Viên uống Wit đến từ Mỹ với thành phần Broccophane thiên nhiên kết hợp với các dưỡng chất cần thiết cho mắt như Lutein, Zeaxanthin, Omega 3, vitamin A, C, E, khoáng chất Zn, Cu, Mg,… giúp hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại, hỗ trợ cải thiện thị lực và hạn chế các triệu chứng khô mắt, mỏi mắt, chảy nước mắt sống,…

Chỉ với 1 viên Wit/ngày, mắt bạn sẽ được cung cấp đủ “dinh dưỡng” cần thiết trong một ngày

3. Chế độ ăn uống hợp lý

Để cải thiện tình trạng khô mắt mỏi mắt, bạn cần có chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt chú ý bổ sung các loại vitamin A, vitamin C, axit béo omega 3, chất chống oxy hóa. Các chất này có nhiều trong bông cải xanh, cá hồi, rau xanh, cà rốt, khoai lang, hạt óc chó,… Các chất dinh dưỡng này không chỉ chăm sóc và bảo vệ mắt một cách an toàn, hiệu quả mà còn nuôi dưỡng các bộ phận khác trong cơ thể.

Xem thêm bài viết: Bị khô mắt nên ăn gì và kiêng ăn những thực phẩm gì

4. Tập thể dục đều độ

Duy trì thói luyện tập thể dục thể thao đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày và xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp mắt được thư giãn, giảm khô mắt, mỏi mắt. Đồng thời, bạn nên hạn chế thức khuya, làm việc quá sức và đảm bảo ngủ đủ giấc để tăng cường sức khỏe đôi mắt.

Bên cạnh đó, có thể thực hiện thêm một số động tác massage, tập yoga riêng cho mắt để mắt được cấp ẩm, đảm bảo mắt tiết đủ nước mắt, hạn chế khô mắt và mỏi mắt.

5 Uống nhiều nước

Uống nhiều nước là phương pháp đảm bảo đủ độ ẩm cho cơ thể, giúp cho mắt tiết đủ nước mắt, tránh tình trạng khô mắt mỏi mắt. Trung bình cơ thể mỗi người cần bổ sung 40ml/kg (tức là nặng 50kg thì cần uống khoảng 2 lít nước). Bên cạnh việc uống nước lọc bình thường, bạn có thể ăn các loại trái cây mọng nước, ăn canh hoặc uống nước ép,…

Xem thêm bài viết: Bệnh khô mắt có nguy hiểm không? Có biến chứng gì không?

6. Dùng thuốc nhỏ mắt

Thuốc nhỏ mắt giúp hỗ trợ làm sạch bụi bẩn, cung cấp độ ẩm và cải thiện tình trạng khô mắt. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng thuốc nhỏ mắt theo kê đơn của bác sĩ nhãn khoa để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Nếu tình trạng khô mắt mỏi mắt kéo dài, bạn cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời. Nhằm bảo vệ cho “cửa sổ tâm hồn” luôn khỏe mạnh, việc cần thiết là phải xây dựng chế độ dinh dưỡng và thói quen lành mạnh, đồng thời bổ sung cho mắt các dưỡng chất từ thiên nhiên.