Loạn thị ở trẻ nhỏ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Loạn thị là tật khúc xạ phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Loạn thị xảy ra khi hình ảnh quan sát khi đi vào mắt không hội tụ ở võng mạc, trẻ nhìn mọi vật trở nên mờ ảo. Loạn thị ở trẻ nhỏ nếu không được điều trị sớm có thể gây chứng nhược thị, mù lòa.
Tâm lý chung của các bậc cha mẹ là rất lo lắng nếu bỗng nhiên một ngày phát hiện con mình bị loạn thị ở độ tuổi còn nhỏ. Vậy loạn thị ở trẻ em đến từ nguyên nhân gì, dấu hiệu để phát hiện sớm cũng như cách điều trị bệnh hiệu quả… là những thắc mắc của rất nhiều phụ huynh.
Nguyên nhân gây loạn thị bẩm sinh ở trẻ em
Loạn thị ở trẻ nhỏ là do giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong bất thường. Theo các bác sĩ chuyên khoa, sự bất thường này xảy ra trong cấu trúc mắt vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, một số yếu tố sau có thể làm gia tăng khả năng mắc chứng loạn thị ở trẻ em(1):
- Do yếu tố di truyền: Những đứa trẻ sinh ra trong gia đình có người thân, cha mẹ, ông bà bị loạn thị thì có nguy cơ cao ra đời cũng bị loạn thị.
- Cận thị, viễn thị: Nếu trẻ bị một tật khúc xạ như cận thị hay viễn thị thì có thể làm tăng khả năng xảy ra loạn thị ở trẻ.
- Hút thuốc khi mang thai: Các nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ giữa việc mẹ hút thuốc (cả chủ động và thụ động) trong thai kỳ và chứng loạn thị ở trẻ sau sinh.
- Chủng tộc: Một nghiên cứu về loạn thị ở lứa tuổi mẫu giáo cho thấy trẻ em người Mỹ gốc Phi và gốc Tây Ban Nha có nguy cơ mắc chứng loạn thị cao hơn so với người da trắng không phải gốc Tây Ban Nha.
Loạn thị là do giác mạc có độ cong bất thường, khiến hình ảnh không hội tụ trên võng mạc
Tim hiểu thêm: Loạn thị: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa
Dấu hiệu loạn thị ở trẻ nhỏ
Loạn thị thường có những dấu hiệu sau:
- Mắt sợ ánh sáng: Những đứa trẻ mắc chứng loạn thị thường gặp khó khăn trong việc lọc ánh sáng, mắt nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, khó tập trung
- Hay nheo mắt: Đối với những đứa trẻ lớn thì tìm mọi cách để điều chỉnh thị lực của mình như nheo mắt, che một mắt, nghiêng đầu sang một bên… cố gắng làm mọi cách để điều chỉnh thị lực nhìn mờ của mình.
- Dụi mắt: Nếu thấy trẻ dụi mắt khi tập trung vào một vật thể, chứng tỏ mắt của trẻ đang mệt mỏi khi không điều chỉnh được thị lực của mình.
- Ngồi quá gần khi xem tivi, đọc sách: Khi thấy trẻ ngồi quá gần khi xem tivi, dí mắt quá gần vào trang sách chứng tỏ thị lực của trẻ đang có vấn đề. Ánh sáng từ tivi có thể làm trẻ loạn thị mờ đi, vì vậy chúng phải di chuyển mắt lại gần để xem.
Ngoài ra, khi loạn thị trẻ còn cảm thấy nhức đầu, nhất là vùng trán và thái dương. Nếu tập trung quá lâu trẻ sẽ than mỏi mắt, mệt mỏi chảy nước mắt.
Khi thấy trẻ xuất hiện những dấu hiệu bất thường ở trên, với trẻ lớn cần trao đổi với con để hiểu rõ tình trạng thị lực của trẻ, trẻ nhỏ hơn cần trao đổi với bác sĩ nhãn khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Loạn thị bẩm sinh có chữa được không?
Loạn thị bẩm sinh có cách khắc phục hỗ trợ điều trị như:
- Đeo kính loạn thị: Sử dụng kính thuốc là biện pháp để cải thiện và bù đắp những hình dạng không đồng đều của đôi mắt. Việc sử dụng kính phù hợp với đôi mắt không chỉ cải thiện khả năng thị lực mà còn ít xảy ra biến chứng. Thông thường có 2 dạng kính dành cho người loạn thị là kính gọng hoặc áp tròng với đa dạng các chất liệu khác nhau mà người dùng có thể lựa chọn cho mình loại phù hợp.
- Trẻ loạn thị có thể sử dụng Ortho-K (Orthokeratology) customize: Đây là phương pháp sử dụng kính áp tròng cứng, được thiết kế đặc biệt đeo vào ban đêm, giúp thay đổi tạm thời hình ảnh của giác mạc trong khi ngủ, khi thức giấc, người bệnh sẽ thấy sáng rõ suốt cả ngày.
Đeo kính thuốc là cách giúp trẻ khắc phục tình trạng thị lực suy giảm
Lưu ý, với phương pháp này, cha mẹ cần tham vấn ý kiến của bác sĩ. Việc sử dụng kính giúp trẻ cải thiện thị lực và làm chậm tiến triển của tật loạn thị chứ không thể điều trị dứt điểm.
Bên cạnh đó, nên cho trẻ kết hợp với các bài tập cho mắt thường xuyên giúp giảm độ loạn, phòng ngừa tăng độ. Với những người có độ loạn thấp, việc cho mắt điều tiết có thể giảm độ, trở về sinh lý bình thường.
Có thể bạn quan tâm: Loạn thị có nên đeo kính không?
Gợi ý một số bài tập cho mắt loạn thị
Thư giãn các cơ mắt: Dùng ngón tay cái dựng thẳng trước mặt, để ngang tầm mắt, cách mũi khoảng 10cm. Sau đó, di chuyển ngón tay dần dần lên độ cao của mắt không còn nhìn thấy. Để ngón tay ở điểm mà mắt có thể nhìn thấy trong 2 giây. Thực hiện bài tập khoảng 2 phút, lặp lại 2-4 lần/tuần. Bài tập giúp giảm căng thẳng, giảm căng mắt.
Luyện mắt: Cho mắt đọc sách khoảng vài phút thì nhìn hoàn toàn sang một bên vào một đồ vật nào đó. Rồi lại tiếp tục đọc sách và nhìn sang vật khác, lặp lại động tác này nhiều lần cho đến khi mỏi mắt.
Có chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất tốt cho mắt (có nhiều trong rau củ, trái cây), tránh những thói quen xấu gây hại cho mắt như sử dụng các thiết bị điện tử quá lâu, thức đêm, làm việc nơi thiếu ánh sáng…
Trẻ em lớn lên có hết loạn thị không?
Trẻ em sau 18 tuổi, độ loạn ổn định có thể chữa khỏi hoàn toàn bằng một số phương pháp phẫu thuật mắt loạn thị. Cụ thể, một số loại phẫu thuật thường được áp dụng như thay đổi khúc xạ định hình nhu mô giác mạc, thay đổi khúc xạ định hình giác mạc vạt dưới biểu mô, thay đổi khúc xạ cắt bỏ mô giác mạc như Lasik, Lasek, PRK…
Những phương pháp phẫu thuật trên có khả năng phục hồi cao, hiếm khi bị tái phát. Tuy nhiên, phương pháp này cũng tồn tại một số nhược điểm như có thể làm mắt khô, nhiễm trùng và một số trường hợp bị loạn quá nặng có thể tái loạn nên cần sử dụng lại kính.
Như vậy, những đứa trẻ không may sinh ra bị loạn thì hoàn toàn có thể khắc phục được bằng cách phẫu thuật, chữa khỏi hoàn toàn sau 18 tuổi. Tuy nhiên, trước khi phẫu thuật, trẻ cần được thăm khám và lắng nghe tư vấn của các chuyên gia trước khi quyết định mổ mắt.
Nên dùng thuốc bổ mắt nào cho trẻ em bị loạn thị?
Trẻ em loạn thị bên cạnh việc chú ý chăm sóc mắt, thay đổi thói quen sinh hoạt lành mạnh, chú ý tăng cường bổ sung các dưỡng chất tốt cho mắt, thì nên chủ động bổ sung thuốc bổ mắt, để cung cấp các dưỡng chất chuyên biệt dành cho mắt.
Theo các chuyên gia, nếu trẻ trên 12 tuổi cha mẹ có thể bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt để tăng cường sức khỏe thị lực cho mắt và cải thiện độ loạn. Tinh chất Broccophane thiên nhiên (có trong Wit) giúp hỗ trợ tăng sinh rất nhiều Thioredoxin – là một phân tử có trọng lượng nhỏ nhưng giữ vai trò rất quan trọng như giữ gìn và bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, thủy tinh thể.
Đặc biệt, Thioredoxin làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào thị giác, trung hòa các chất gây hại cho tế bào thần kinh thị giác. Trẻ bị tật khúc xạ nếu được bổ sung thường xuyên tinh chất Broccophane sẽ giúp tăng cường thị lực, giảm mờ, mỏi mắt, hỗ trợ điều tiết mắt, cải thiện các chứng khô mắt, đau nhức mắt và hỗ trợ cải thiện độ loạn của trẻ, giúp mắt sáng khỏe để trẻ tự tin hòa nhập cuộc sống, nâng cao kết quả học tập.
Tham khảo : 5 Tiêu chí lựa chọn thuốc bổ mắt cho trẻ em
Loạn thị ở trẻ nhỏ có ảnh hưởng đến sinh hoạt và học tập, vui chơi của trẻ nhỏ, vì vậy cha mẹ cần theo dõi kỹ càng, nên cho trẻ khám mắt định kỳ (6 tháng/lần). Những đứa trẻ bị nặng hơn cần khám theo lịch hẹn của bác sĩ để trẻ được theo dõi và điều chỉnh hợp lý.
